بررسی روند تغییرات پارامترهای مهم هیدرواقلیمی در طی دو دهه اخیر در تالاب هامون با استفاده از دادههای ماهواره ای

تالابها به عنوان اکوسیستم های طبیعی نقش حیاتی در پایداری شرایط هیدرواقلیمی، حفظ تنوع زیستی و وضعیت اکولوژیکی منطقه دارد. اهمیت تالاب ها دو چندان خواهد شد اگر که میان دو یا چند کشور مشترک باشند، زیرا برای مدیریت و حفاظت از آنها باید مدیریت مشارکتی با تاکید بر دیپلماسی صورت گیرد. تالاب هامون یکی از تالاب های مشترک میان کشور افغانستان (بالادست) و کشور ایران (پاییندست) می باشد که در طی دو دهه اخیر از نظر وضعیت هیدرولوژیکی تغییرات چشمگیری را تجربه کرده است. این تحقیق با هدف بررسی تغییرات پارامترهای مهم هیدرولوژی با استفاده از علم سنجش از دور برای تالاب هامون انجام شده است. نتایج نشان می دهد که دمای سطح زمین در سالهای اخیر حدودا ۵ درجه سانتیگراد نسبت به بلندمدت افزایش داشته است. از سویی دیگر بارش روند نسبتا ثابتی را داشته است اما در طی دو سال اخیر روند آن کاهشی بوده است. نتایج دادههای ماهواره و این تحقیقی نشان می دهد که روند کلی مساحت پهنه آبی تالاب نزولی بوده، همچنین همبستگی زیادی میان مساحت پهنه آبی و روند کاهش سطح آب زیرزمینی در منطقه وجود مشاهده شده است. شاخص پوشش گیاهی منطقه نیز روند کاهشی داشته است که ارتباط آن با کاهش سطح آب زیرزمینی توسط آزمون همبستگی پیرسون معنادار گزارش شده است. به طور کلی محصولات ماهواره نشان می دهد که از نظر هیدرولوژیکی هیچ پهنه آبی پایدار و یا دایمی در محدوده تالاب وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

تالاب هامون ، هیدرواقلیم ، سنجش از دور ، منابع آب ، اکوسیستم