مقایسه تاثیر آموزش گروهی شناختی – رفتاری، شفقت به خود و مثبت نگری بر اساس آموزه های دینی بر شایستگی اجتماعی-هیجانی دانش آموزان دختر دارای افکار خودکشی

مقدمه: شایستگی اجتماعی - هیجانی یک عامل موثر در کاهش افکار خودکشی است. با وجود انجام مداخلات مختلف هنوز شکاف پژوهشی در زمینه مقایسه تاثیر مداخلات مختلف بر شایستگی اجتماعی-هیجانی دانش آموزان دختر دارای افکار خودکشی وجود دارد. این مطالعه  هدف مقایسه تاثیر آموزش درمان شناختی - رفتاری، شفقت به خود و مثبت نگری براساس آموزه­های دینی بر شایستگی اجتماعی-هیجانی در دانش آموزان دختر دارای افکار خودکشی انجام شد. روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه دوم شهر خرم آباد در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود. نمونه آماری شامل ۶۰ نفر بود که از بین ۳ مدرسه از کل مدارس دخترانه متوسطه دوم به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه­ای چند مرحله­ای انتخاب و به طور تصادفی در گروه­های آزمایش و گواه قرار داده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این مطالعه پرسشنامه افکار خودکشی بک و همکاران (۱۹۷۹) و مقیاس شایستگی اجتماعی-هیجانی زو و جی (۲۰۱۲) بود. پروتکل­های آموزشی برای گروه­های آزمایش به ترتیب آموزش شناختی – رفتاری (برایان و راد، ۲۰۱۸)، آموزش شفقت به خود (پل گیلبرت، ۲۰۰۰) و آموزش مثبت­نگری بر اساس آموزه­های دینی (فرنام و حمیدی، ۱۳۹۵) بود و گروه گواه آموزشی دریافت نکرد. داده­های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس تک و چندمتغیری، با استفاده از نرم­افزار SPSS-۲۵ تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد که هر سه آموزش بر مولفه­های شایستگی اجتماعی- هیجانی تاثیر معناداری داشته­اند (۰۰۱/۰>p) و بین گروه گواه و سه روش آموزش در مولفه­های « شایستگی اجتماعی-هیجانی» تفاوت معنی­داری مشاهده می­شود (۰۰۱/۰>p). نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که «آموزش گروهی شناختی-رفتاری» نسبت به سایر مداخلات بیشتر بر مولفه نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که «آموزش گروهی شناختی-رفتاری» نسبت به سایر مداخلات بیشتر بر مولفه های شایستگی اجتماعی-هیجانی موثر بوده است (۰۰۱/۰>p). نتیجه گیری: یافته­ها نشان داد آموزش­ شناختی رفتاری مداخله­ای کارآمدتر برای بهبود شایستگی اجتماعی-هیجانی دانش­آموزان دختر در کاهش افکار خودکشی می باشد.

کلیدواژه ها:

cognitive-behavioural group training ، self-compassion training ، positivity training based on religious teachings ، psychological capital ، آموزش گروهی شناختی–رفتاری ، آموزش شفقت به خود ، آموزش مثبت­نگری بر اساس آموزه­های دینی ، شایستگی اجتماعی-هیجانی