بررسی و نقد نظریه تکامل فایرستون درباره داستان ابراهیم (ع) در قرآن و تفاسیر

ابراهیم (ع) در جایگاه پایه گذار ادیان توحیدی، جایگاه ویژه ای میان پیروان ادیان سه گانه ابراهیمی دارد؛ ازاین رو انتساب به ایشان همواره عامل اثبات حقانیت و سبب مباهات ادیان ابراهیمی به شمار می آید. تلاش پیروان این سه دین در ابراهیمی نامیدن خود و غیر ابراهیمی دانستن دیگران، مباحث کلامی و تاریخی درازدامنی را شکل داده است؛ برای نمونه فایرستون - خاورپژوه یهودی - با تتبع در داستان ابراهیم در قرآن و منابع یهودی، می کوشد او را فقط پدر قوم اسرائیل نشان دهد و اسلام را متهم به مصادره شخصیت ابراهیم برای موجه کردن خود می کند. در این پژوهش با روش بنیادی، کتابخانه ای، تحلیلی و انتقادی، نظریه فایرستون را تبیین می کنیم و با استناد به تورات و تفاسیر قرآنی، به اعتبارسنجی و نقد مبانی و روش او می پردازیم. نتیجه این جستار نشان می دهد فایرستون در حالی منابع اسلامی را متهم به ضعف می کند که از سویی دلایل کافی و محکمی بر این ادعا ندارد؛ از سوی دیگر هیچ ارزیابی درباره منابع یهودی ارائه نمی دهد و سربسته آنان را حجت و معیار در برابر منابع اسلامی حتی قرآن می داند.

کلیدواژه ها:

ابراهیم ، اسلام ، قرآن ، فایرستون