تاثیر پدیده ی سالمندی بر ساختار اقتصادی ایران

سالمندی جمعیت یک فرآیند انتقال جمعیت شناختی است که در آن باروری و مرگ و میر از سطوح باال به سطوح پایین کاهش می یابند. این پدیده که نوعی گذار جمعیتی است، امروزه تاثیر زیادی بر رشد و توسعه اقتصادی گذاشته و به یک نگرانی مشترک جهانی تبدیل شده است. موضوعی که وقوع پدیده ی سالمندی در ایران را از دیگر کشورها متمایز می کند، شدت و سرعت رخداد این پدیده می باشد. با توجه به کاهش نرخ باروری ایران به زیر عدد ۲.۵ در سالهای اخیر، به تدریج از نسبت افراد کمتر از ۱۵ سال کاسته شده و بر نسبت افراد میانسال و نیز سالمند افزوده می شود. استمرار این وضع می تواند در آینده، ترکیب سنی جمعیتی کشور را تغییر داده و آن را به سوی سالخوردگی سوق داده و در نتیجه از طریق کاهش جمعیت نیروی کار کارآمد و جوان، تاثیراتی عمده بر رشد اقتصادی کشور بگذارد. افزایش یک درصدی سهم جمعیت سالمندان (باالی ۶۵ سال)، موجب کاهش رشد اقتصادی شده است. همچنین سالمندی جمعیت در هر دو گروه از کشورهای درحال توسعه و توسعه یافته، تاثیر منفی و معناداری بر نرخ تورم داشته است. تاثیر منفی سالمندی جمعیت بر رشد اقتصادی تایید شده است. این مطالعه نشان می دهد، سالمندی جمعیت هرچند حاصل پیشرفتهای پزشکی و فناوری، توسعه علمی و دستاوردهای بهداشتی و رفاهی است، اما با چالش هایی برای دولت، نظام رفاهی و اقتصاد هر کشور همراه است. تغییرات ترکیب سنی جمعیت، نیازهای جمعیتی و سیاستهای اجتماعی را متاثر می سازد و دارای پیامدهای اقتصادی است. بنابراین، سالمندی محصول توسعه است، اما نیاز است که با برنامه ریزی و سیاست گذاری اجتماعی مطلوب از پیامدهای منفی آن پیشگیری کرد.

کلیدواژه ها:

سالمندی ، ساختار اقتصادی ، رشد اقتصادی ، نیروی کار ، توسعه