بررسی تطبیقی مصدر منصوب و مرفوع در ترجمه قرآن از رهگذر تحلیل مولفه ای معنا (ترجمه های فولادوند و میبدی )

در زبان قرآن مصدرها مرفوع و منصوب به کار رفته اند حتی در آیاتی یک مصدر منصوب و مرفوع مشاهده می شود. مصدر منصوب و مرفوع دارای اختلاف معنایی هستند گاهی مرفوع به عنوان خبر یا مبتدا به کار گرفته شده است و گاهی نیز به صورت منصوب به عنوان جانشین فعل یا تاکید مقاله حاضر با شیوه توصیفی و با بهره گیری از مدل «تحلیل مولفه ای» معنا، به مقایسه دو ساختارمنصوب و مرفوع مصدر سلام و جزاء و تفاوت معنایی آنها در قرآن پرداخته است و با مقایسه دو ترجمه منتخب از تحت اللفظی و معنایی کوشیده است نشان دهد مترجمان در ترجمه دو مصدر چگونه عمل کرده اند و آیا برای این دو مصدر به ویژه برای حالت نصبی، به معادل دقیقی در زبان فارسی دست یافته اند یا خیر. نتایج بررسی این دو مصدر نشان می دهد نباید قضاوتی یکسان در مورد مصدرها چه از لحاظ کارکرد معنایی و چه از لحاظ ترجمه داشت. سلاما بر آغاز و سلام بر پاسخ آن دلالت می کند و سلاما بر خلاف سلام تقریبا ترجمه ناپذیر است و رفع جزاء برخلاف نصب آن بر عمومیت دلالت داشت ونصبش بر حدوث، و امکان ترجمه آن به صورت مصدر و تمایز دو حالت رفعی و نصبی آن وجود داشت. فولادوند در ترجمه سلام و میبدی در ترجمه جزاء از عملکرد بهتری برخوردار بودند مطالعه پیش رو می تواند بخشی از مطالعات توصیفی ترجمه از عربی، بویژه آیات قرآن باشد. افزون بر این، مطالعه حاضر می تواند در تبیین چالش های ترجمه از عربی و ارائه برخی راهکارها در جهت رفع آن مفید افتد.

کلیدواژه ها:

قرآن ، مصدر ، تحلیل مولفه ای ، ترجمه