زیست خوابگاهی دختران دانشجو از منظر سلامت؛ مطالعه موردی شهر تهران

خوابگاه های دانشجویی محل استقرار دانشجویانی از خاستگاه های اجتماعی- اقتصادی و فرهنگی با پیشینه ای بسیار متنوع است که خواسته یا ناخواسته برای مدتی نسبتا طولانی کنار یکدیگر قرار می گیرند و این همزیستی و کسب تجربیات جدید، در جریان دور شدن از حمایت و نظارت خانواده و فاصله گرفتن نسبی از امکانات و تسهیلات زندگی خانوادگی، می تواند دربردارنده امتیازات و محرومیت هایی در زندگی و به ویژه سلامت شان باشد. ادامه تحصیل خود، نوعی جامعه پذیری ثانویه به شمار می رود، اما برای دانشجویانی که ناگزیر از استقرار در محل و فضای اجتماعی جدیدی می شوند این جامعه پذیری؛ ابعاد عمیق و متفاوتی نیز پیدا می کند که شناسایی آن ها حائز اهمیت است. شناسایی تجربیات زیسته دانشجویان دختر درخصوص زیست خوابگاهی، با تاکید بر ابعاد سلامت و رفتار سالم، اهداف تحقیق حاضر را شکل داده است. پژوهش با اتخاذ رویکرد روش شناختی کیفی به انجام رسید. برای گردآوری داده های میدانی از فنون مصاحبه های عمیق انفرادی و همچنین بحث متمرکز گروهی، بهره گرفته شد. واحد مشارکت کننده در تحقیق را دانشجویان دختر ساکن خوابگاه دانشجویی یکی از دانشگاه های دولتی شهر تهران تشکیل دادند. درنهایت، داده های کیفی حاصل از مصاحبه با ۲۲ دختر دانشجوی مشارکت کننده با کاربرد روش تحلیل مضمون مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق در چند مقوله دسته بندی شد که عبارت اند از: «غلبه بعد روانی اجتماعی سلامت»، «خرده فرهنگ خوابگاهی و سلامت»، «احساس عدم تعلق خاطر یا دل زدگی از خوابگاه»، «ملاحظات جنسیتی در مدیریت امور خوابگاه»، «فقدان فضای معاشرت و اوقات فراغت ملال آور»،"کاربرد ادبیات دور از عرف» و «انتظارات برآورده نشده و نارضایتی (بهداشت، تغذیه، ورزش، ...)». هرچند دانشجویان ساکن خوابگاه ها بنا به جوانی شان معمولا از سلامت برخوردارند، اما با توجه به کم توجهی رایج به ملاحظات حفظ و ارتقای سلامت، زمینه آسیب پذیری سلامت دانشجویان ساکن در خوابگاه افزایش می یابد. این امر، توجه مسئولان نهادهای آموزش عالی و سیاست گذاری هوشمندانه تر برای تامین و حفظ سلامت دانشجویان در چارچوب سیاست گذاری مدیریت خوابگاه های دانشجویی را ضرورت می بخشد.

کلیدواژه ها:

خوابگاه دانشجویی ، دانشجویان دختر ، جنسیت ، تجربه زیسته ، جامعه شناسی سلامت