تمرکززدایی از حکومت: ابزاری حیاتی برای توسعه و مشارکت دموکراتیک (بررسی و تحلیل شاخص استقالل محلی در کلانشهر مشهد)

در نیم قرن اخیر، تمرکززدایی از دولت به عنوان یکی از کلیدی ترین ابزارهای توسعه و به موازات آن یک فرایند دموکراتیک شناخته می شود. تمرکززدایی اغلب به عنوان راهی برای نزدیک کردن دولت به مردم و تشویق مشارکت آنها پیشنهاد شده است. تمرکززدایی همچنین به عنوان وسیله ای برای بهبود ارائه کالاها و خدمات عمومی تلقی می شود، زیرا اصلاح ارائه خدمات عمومی به عنوان راهی برای ارتقای توسعه شناخته شده است. موضوع این است که دولت محلی در ارائه کالاها و خدمات عمومی متناسب با ترجیحات و سلیقه های افراد ساکن کارآمدتر است. در حال حاضر تمرکززدایی و واگذاری اختیارات به سطوح پایین تر در سیاست های کشورهای توسعه یافته نهادینه شده است. تمرکززدایی موجب تسهیل و تسریع در تصمیم گیری ها می شود، رقابت بین دولت های محلی را افزایش می دهد، توسعه منطقه ای به همراه می آورد و با نزدیک کردن دولت به مردم موجب افزایش شفافیت و پاسخگویی می شود. این موضوع، تمرکززدایی از دولت ها را به یک ضرورت انکارناپذیر تبدیل می کند و به خصوص برای کشوری بر پایه تمرکزگرایی مانند ایران اهمیت پیدا می کند. در این پژوهش مفاهیم تمرکززدایی و شاخص های استقلال محلی در شهر نمونه مورد پژوهش یعنی کلانشهر مشهد بررسی می شوند. روش پژوهش، کاربردی و رویکرد آن آمیخته (کمی و کیفی) است و با استفاده از روش های مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه نسبت به جمع آوری اطلاعات پرداخته شده است. در نهایت مجموع امتیازات شاخص استقلال محلی در کلانشهر مشهد (ایران) بر پایه مقایسه ای که بر مبنای نتایج بدست آمده از کار لدنر و همکارانش صورت گرفت، ۲.۱۳ و رتبه آن در میان ۴۰ کشور رتبه ۳۸ شناخته می شود.

کلیدواژه ها:

تمرکززدایی ، شاخص استقلال محلی ، ارائه خدمات عمومی ، توسعه ، دموکراسی ، مشهد ، ایران