کاربرد نظریه آشوب و تفکر سیستمی در مدیریت شهری: مواجهه با عدم قطعیت در سیاستگذاری شهری

نظریه آشوب با تاکید بر حساسیت به شرایط اولیه، ظهور رفتارهای خودسازمانده و پدیدههای غیرخطی، امکان تحلیل پویاییهای شهری را در بستر عدم قطعیتهای ساختاری فراهم می آورد. از سوی دیگر، تفکر سیستمی با تبیین روابط پیچیده میان اجزای سیستم، بررسی حلقههای بازخورد و شناسایی نقاط اهرمی، راهکاری جامع برای درک و مدیریت پدیدههای شهری ارائه می دهد. این پژوهش با هدف تحلیل کاربرد نظریه آشوب و تفکر سیستمی در مدیریت شهری و چگونگی مواجهه با عدمقطعیت های سیاستگذاری، به بررسی مفاهیم بنیادین این دو رویکرد پرداخته و ارتباط آن ها را با فرآیندهای تصمیم گیری شهری مورد واکاوی قرار می دهد. روش پژوهش به صورت کتابخانه ای و مروری بوده و از منابع علمی معتبر، نظریات بنیادین و مطالعات موردی برای تحلیل مفاهیم بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که سیستم های شهری به دلیل وابستگی های متقابل، رفتارهای غیرخطی و اثرات تجمعی تصمیمات، نمی توانند صرفا با رویکردهای خطی و تقلیل گرایانه مدیریت شوند. نظریه آشوب نشان می دهد که تغییرات جزئی در شرایط اولیه می تواند پیامدهای گسترده ای در آینده ایجاد کند که به عنوان چالش های ناگهانی در سیاستگذاری شهری ظاهر می شوند. تفکر سیستمی نیز نشان می دهد که درک حلقههای بازخورد و تعاملات پیچیده میان اجزای سیستم، برای ایجاد سیاستهای پایدار و مقاوم ضروری است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که ادغام نظریه آشوب و تفکر سیستمی در سیاستگذاری شهری، چارچوبی را برای افزایش انعطاف پذیری، کاهش آسیب پذیری و بهینه سازی فرآیندهای تصمیم گیری فراهم می آورد. این رویکرد با پذیرش پیچیدگیها و عدم قطعیتهای سیستم های شهری، امکان طراحی سیاستهایی را فراهم می کند که به جای کنترل گرایی ایستا، بر سازگاری و پویایی تاکید دارند. از این منظر، بهره گیری از این دو رویکرد نهتنها موجب درک عمیق تر پویاییهای شهری می شود، بلکه به عنوان پیش نیازی برای مدیریت پایدار و کارآمد شهرها در مواجهه با چالشهای آینده قلمداد می شود.

کلیدواژه ها:

آشوب ، پیچیدگی ، تفکر سیستمی ، مدیریت شهری