تعیین نیاز آبی محصول گوجه فرنگی با استفاده از مدل CROPWAT(مطالعه موردی: شهرستان کیاسر)

امروزه ابزارهایی برای کمک به طراحان سیستم های آبیاری، مشاوران کشاورزان و مدیران بخش کشاورزی جهت مدیریت بهینه آب آبیاری در بخش های مختلف کشاورزی ضروری می باشد. سازمان فائو با توسعه مدل CROPWAT باعث فراهم شدن این ابزارهای ضروری مدیریتی شده است. امروزه اقدامات زیادی برای حفظ و صرفه جویی آب در سطح مزرعه و خارج از آن قابل اجراست. این پژوهش نیز به منظور برآورد نیاز آبی محصول گوجه فرنگی در شهرستان کیاسر به کمک مدل CROPWAT انجام شده است. به منظور ارزیابی کشت محصول گوجه فرنگی از داده های هواشناسی سال ۱۳۸۸ استفاده شده است. نیاز آبی گوجه فرنگی با استفاده از تبخیروتعرق روزانه گیاه مرجع به روش پنمن- مانتیث و ضریب گیاهی فائو و نیاز آبیاری از کسر مقدار بارش موثر از نیاز آبی گوج فرنگی به دست آمد. براساس نتایج بیش ترین میزان بارندگی برای شهرستان کیاسر در ماه نوامبر (۷/۱۱۷ میلی متر) و کم ترین مقدار آن در ماه جولای (۶/۵ میلی متر) رخ داده است. میانگین بارش موثر در شهرستان کیاسر نیز براساس داده های وارد شده به مدل، معادل ۶/۵۰۴ میلی متر محاسبه شده است. طول کل دوره رشد گیاه گوجه فرنگی معادل ۱۴۵روز و عمق توسعه ریشه آن در انتهای دوره رشد معادل ۰۵/۱ متر برآورد شد. براساس خروجی های حاصل از مدل کل نیاز آبی گیاه گوجه فرنگی در طول فصل رشد، ۶/۴۱۶ میلی متر می باشد که از این مقدار ۱/۹۶ میلی متر آن از طریق بارش موثر و تنها ۱/۳۲۳ میلی متر آن باید از طریق آبیاری تامین شود. بیش ترین نیاز آبی گیاه گوجه فرنگی در طی دوره آماری مربوط به دهه دوم ماه جولای معادل ۹/۴۶ میلی متر می باشد. با توجه به نتایج درصد تلفات آبیاری در این منطقه برای این محصول معادل صفر برآورد شده است. بنابراین سیستم آبیاری موجود در این منطقه می تواند نیاز آبی محصول مورد نظر را تامین نماید.

کلیدواژه ها:

نیاز آبی ، تبخیر و تعرق ، روش پنمن- مانتیث ، گوجه فرنگی