بررسی روند تغییرات دبی جریان با استفاده از آزمون من-کندال و تخمین گر شیب سن (مطالعه موردی: حوزه آبخیز تجن، استان مازندران)

دبی جریان و روند آن در رودخانه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است، زیرا نشان دهنده سلامت اکوسیستم آبی و تامین منابع آب مورد نیاز برای مصارف مختلف شامل کشاورزی، شرب و صنعت هستند. همچنین، تحلیل تغییرات دبی جریان می تواند به پیش بینی خطرات طبیعی مانند سیلاب ها و خشکسالی ها کمک کرده و به مدیریت هوشمندانه تر منابع آب منجر شود. در این مطالعه ابتدا داده های دبی جریان ایستگاه های آب سنجی حوزه آبخیز تجن در پایه زمانی مشترک از سال آبی ۷۰-۱۳۶۹ تا ۰۱-۱۴۰۰ جمع آوری شد. تحلیل اولیه شامل حذف داده های پرت، رفع نواقص آماری و آزمون همگنی روی داده ها انجام شد. در نهایت به منظور بررسی تغییرات روند در داده های هیدرولوژیکی از آزمون من-کندال و تخمین گر شیب سن استفاده شد. نتایج نشان داد که با گذشت زمان دبی جریان در حوضه کاهش یافته و روندی منفی در همه ایستگاه های مورد مطالعه وجود دارد. همچنین روند تغییرات در ایستگاه های کردخیل و واستان بترتیب در سطح ۹۹ و ۹۵ درصد معنی دار است. نتایج تخمین گر شیب سن در اغلب ایستگاه های حوضه دارای شیب زیادی می باشد. نظارت دقیق بر تغییرات جریان می تواند در پیش بینی و کاهش خطر سیل یا کمبود آب موثر واقع شود.

کلیدواژه ها:

مدیریت منابع آب ، تغییرات هیدرولوژیکی ، آزمون من-کندال ، حوزه آبخیز تجن