بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر عوامل پیش بینی کننده خودآزمایی پستان در زنان شهر قم در سال ۱۴۰۳

مقدمه: سرطان  پستان شایع ترین سرطان در بین زنان می باشد. زنانی که خودآزمایی پستان را به صورت ماهانه انجام می دهند به احتمال زیاد می توانند توده ها را در مراحل اولیه پیدا کنند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر عوامل پیش بینی کننده خودآزمایی پستان در زنان شهر قم طراحی و اجرا گردید. روش بررسی: مطالعه مداخله ای نیمه تجربی با حجم نمونه ۷۰ نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز خدمات جامع سلامت شهر قم در آبان و آذر سال ۱۴۰۳ و در دو گروه آزمون و کنترل بود. ابزار گردآوری اطلاعات شامل سوالات دموگرافیک و نسخه فارسی پرسشنامه استاندارد مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی Champion بود. مداخله آموزشی شامل سه جلسه آموزشی بود که بر اساس سازه های مدل اعتقاد بهداشتی طراحی گردید. سه ماه پس از مداخله جمع آوری اطلاعات پس آزمون صورت گرفت. آزمون تی زوجی برای مقایسه هر گروه قبل و بعد از مداخله به کار استفاده شد. یافته ها: آزمون T زوجی نشان داد در گروه آزمون به جز سازه موانع درک شده، سایر سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی شامل حساسیت درک شده، شدت درک شده، منافع درک شده، انگیزش سلامت، خود کارآمدی درک شده و قصد رفتاری بعد از مداخله آموزشی در مقایسه با قبل از آن تفاوت معنی داری از نظر میانگین و انحراف معیار نمره پیدا کرده اند (۰۵/۰>p). در گروه کنترل در هیچ یک از سازه ها تفاوت معنی داری قبل و بعد از مطالعه مشاهده نگردید. نتیجه گیری: به کار گیری روش های آموزشی مناسب و مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی به طور قابل توجهی عوامل پیش بینی کننده خودآزمایی پستان را بهبود می بخشد. با توجه به ماهیت اجرای آسان و ارزان قیمت این مداخلات و با در نظر گرفتن محدودیت های اجرایی، فرهنگی و سازمانی این امر می تواند به طور وسیع برای افزایش دسترسی عادلانه به آموزش و تسهیل تشخیص و درمان مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Breast Self-Examination ، Breast Cancer ، Health Belief Model ، خودآزمایی پستان ، سرطان پستان ، الگوی اعتقاد بهداشتی