تبیین مکانیزم ارتباطی مفاهیم والدگری معنوی خداسو با نظام روانشناختی انسان

پژوهش حاضر با هدف شناسایی مفاهیم والدگری معنوی خداسو و مکانیزم ارتباطی آن با نظام روانشناختی انسان صورت پذیرفت؛ چراکه والدین، به عنوان عامل تاثیرگذار بر رشد روانشناختی فرزندان، در فرآیند تربیت با نظام روانشناختی آنها تعامل مستقیم دارند. در این پژوهش به منظور تبیین مفاهیم تربیتی در والدگری معنوی خداسو از روش معناشناسی زبانی مورد استفاده قرار گرفت. بدین منظور، به وسیله واژگان و مفاهیم جمع آوری شده در حوزه تربیتی، جملات توصیفی - تبیینی مرتبط با موضوع در متون اسلامی جست وجو و انتخاب گردید، و به منظور تحلیل مکانیزم ارتباطی مفاهیم با نظام روانشناختی انسان از جملات توصیفی - تبیینی متون اسلامی از روشهای تحلیل محتوا استفاده شد. در روش تحلیل محتوای کیفی با استفاده از قرآن کریم و منابع حدیثی بعد از شناسایی و انتخاب واحدهای لفظی و معنایی مفاهیم تربیتی متناسب با نظام روانشناختی انسان و جستوجوی آنها در منابع مذکور انجام و سپس استخراج شد. در مرحله بعد شاخص روایی محتوایی CVI و نسبت روایی محتوایی CVR مورد تایید ۸ نفر از روانشناسان دارای تحصیلات حوزوی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد هریک از نظام روانشناختی از جمله نظام پردازشگری عقل با مفاهیم «کرامت» و «حکمت»؛ نظام پردازشگری قلب با مفاهیم «دوراندیشی»، «بصیرت افزایی»، «عفو»، «موعظه گری»، «تذکر»، «مهرورزی»، «رفق و مدارا»، «احسان»، «ترغیب» و «ترهیب»؛ نظام پردازشگری صدر با مفاهیم «اسوه»، «عبرت دهی» و «گفتوگو»؛ و نظام تدارک عمل با مفاهیم «اعتدال»، «نظارت و مراقبت»، «امر» و «نهی» عملیاتی می شود و فضای ادراکات فرزند (مبدا، خود، هستی عینی و معاد) را تنظیم و برای عمل معنوی رهنمون می سازد و در نهایت، این فعال سازی فرزند را به توحیدیافتگی می رساند.

کلیدواژه ها:

والدگری معنوی خداسو ، نظام روانشناختی ، انسان ، عقل ، مفاهیم تربیتی