بررسی اثر افزایش ضخامت و ارتفاع هسته رسی سد خاکی بر رفتار دینامیکی سد (مطالعه موردی: سد مروک)

صنعت سدسازی به عنوان یکی از نخستین و پیچیده ترین قسمت از امور عمرانی به شمار می رود و از این رو همواره یکی از مباحث تحت نظر جوامع مختلف بوده است. سدهای مرتفع در مقابل تنش های برشی دارای ضعف هایی هستند. طبق نتایج آنالیز دینامیکی این نتیجه حاصل می شود که شوک های لرزه ای ناشی از زلزله سبب گسترش بسیاری از ترک های بزرگ و کوچک در مناطق بالایی هسته می شود. با توجه به این که سدها معمولا در مناطق کوهستانی احداث می شوند، از این رو وجود گسل در فواصل دور و نزدیک محور سد اجتناب ناپذیر است. بررسی پتانسیل لرزه خیزی هر گسل در فاصله دور و یا نزدیک و تاثیر زمین لرزه ناشی از آن بر پایداری سد، یکی از معیارهای اصلی مکان یابی محور سد می باشد. بنابراین بررسی دقیق تاثیر زمین لرزه های میدان های دور و نزدیک بر پایداری سدها از اهمیت ویژه ای در طراحی سد و ارزیابی پایداری سدهای موجود، برخوردار می باشد. مدل سازی در این پژوهش با استفاده از نرم افزار المان محدود ژئواستودیو (۲۰۱۸) انجام شده است. جهت انجام تحلیل دینامیکی از رکورد زلزله های بروجرد، خرم آباد و سرپل ذهاب کرمانشاه استفاده شده است. مطابق نتایج حاصل از تحلیل شبه استاتیک سد مروک این نتیجه حاصل شد که، افزایش ضخامت هسته سبب کاهش ضریب اطمینان پایداری سد شده است؛ همچنین نتایج حاصل از تحلیل دینامیکی سد مورد مطالعه نشان داد که، ماکزیمم نشست رخ داده در سد در حالت بدون افزایش عرض هسته تحت اثر زلزله های بروجرد، خرم آباد و سرپل ذهاب به ترتیب ۱۸/۰ متر، ۳۵/۲ متر، ۰۴/۰ متر نتیجه شده است؛ این در حالی است که تحت اثر زلزله های مذکور با افزایش ضخامت هسته به میزان ۱۴ متر، بیشینه نشست سد به ترتیب به میزان ۲۰، ۳۳/۹ و ۲۲/۲۲ درصد افزایش یافته است.

کلیدواژه ها:

سد مروک ، تحلیل دینامیکی ، تحلیل شبه دینامیکی ، زلزله