طراحی و اعتبارسنجی برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی و تاثیر آن بر بازداری پاسخ کودکان پیش دبستانی

مقدمه: کارکرد های اجرایی، مجموعه ای از فرآیند های شناختی است که نقش بسزایی در تنظیم رفتار انسان ها دارند. از آنجایی که در دوران پیش­ دبستانی رشد این مهارت ها به حداکثر میزان خود می رسد، آموزش و تقویت آن می تواند تاثیر بسزایی در کنترل هیجانی کودکان داشته باشد. هدف از این پژوهش طراحی بسته آموزشی کارکردهای اجرایی و بررسی اثربخشی آن بازداری پاسخ کودکان پیش­ دبستان بود. روش کار: پژوهش حاضر با طرح پیش­ آزمون_پس­ آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری دو ماهه انجام شد. جامعه آماری شامل کودکان مراکز پیش­ دبستانی شهر تهران در سال تحصیلی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ بود. با استفاده از روش نمونه­ گیری تصادفی، ۳۸ کودک انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. گروه آزمایش ۲۰ جلسه مداخله آموزشی دریافت کردند. شرکت­ کنندگان در پیش­ آزمون_پس­ آزمون و دو ماه پس از انجام مداخله به پرسشنامه رفتاری کارکردهای اجرایی (BRIEF) پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده­ ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته و در فضای نرم­افزارSPSS  نسخه ۲۵ انجام شد. یافته­ ها: بر اساس یافته­ های به دست آمده برنامه آموزشی طراحی شده به طور موثری سبب افزایش مهارت بازداری پاسخ کودکان پیش­ دبستانی شد (۰/۰۰۱P<). نتیجه ­گیری: نتایج نشان داد که ارائه آموزش­ های مبتنی بر کارکردهای اجرایی می­ تواند سبب بهبود عملکرد بازداری پاسخ در کودکان پیش­ دبستان گردد و اهمیت و نقش مداخله به هنگام در رشد شناختی کودکان را بیش از پیش نمایان می ­سازد.

کلیدواژه ها:

Executive functions ، Response inhibition ، Preschool children ، کارکردهای اجرایی ، بازداری پاسخ ، کودکان پیش دبستان