بازنمایی گفتمانی آینده مطلوب در سخنرانی مراسم تحلیف ریاست جمهوری سید ابراهیم رئیسی

مطالعه پیش­رو قصد دارد با اتخاذ رویکردی گفتمان­پژوهانه، محتوای آینده مطلوب و راهبردهای مشروعیت­بخشی به آن را مطالعه کند. در این پژوهش، چارچوب نظری-تحلیلی «آینده­های جایگزین در گفتمان­های سیاسی» به­عنوان چارچوب نظری استفاده شد. همچنین، گزیده­هایی از متن سخنرانی مراسم تحلیلف ریاست جمهوری سید ابراهیم رئیسی به عنوان داده­های پژوهش انتخاب شد. تحلیل داده­ها نشان می­دهد که در این گفتمان محتوای معنایی آینده مطلوب در چهار محور مبانی ارزشی – اخلاقی، مسائل و دغدغههای فرهنگی-اجتماعی، وضعیت اقتصادی و معیشتی، و سیاست بین­الملل تظاهر می­یابد. تحلیل ها نشان می­دهند که فضای آینده مطلوب در قالب وجه استمراری و به مدد عناصر واژ-دستوری به­صورت امتداد معرفت­شناختی زمان حال مفهوم­سازی شده است. همچنین، با استفاده از فعل «خواستن» و قرار دادن هستار اسمی «مردم» در جایگاه فاعل این فعل، محتوای زمان آینده مطلوب به­عنوان مطالبه و خواست مردم بازنمایی شده است. نیز نشان دادیم که علی رغم امتداد معرفت­شناختی حال به آینده، زمان حال با بی­عملی در رابطه با محقق ساختن این مطالبات مفهوم­سازی شده است. در راستای ایجاد تقابل ایدئولوژیک بین حال و آینده، این گفتمان دغدغهمندی دولت جدید درباره مطالبات را جایگزین بی­عملی زمان حال می­کند. در این گفتمان، پیوستگی و امتداد فکری و عقیدتی-معرفتی، بازنمایی منبع مشروعیت­بخش (جامعه مدنی) به­عنوان مطالبه­گر تحقق فضای آینده و عبور از بی عملی به دغدغه­مندی نسبت به مطالبات مردم، برنامه­ها و سیاست­های آینده را مشروعیت­بخشی می­کند.

کلیدواژه ها:

آینده مطلوب ، سخنرانی تحلیف ، سیاست گذاری ، گفتمان های سیاسی ، سید ابراهیم رئیسی