تعیین حدود بهینه مقدار و شوری آب آبیاری در کشت کینوا (Chenopodium quinoa) با روش سطح-پاسخ

کینوا (Chenopodium quinoa) یکی از گیاهان زراعی برای تامین امنیت غذایی در جهان معرفی شده است که شرایط تنش آبی و خشکی را تا حدودی میتواند تحمل کند. لیکن، توسعه کشت آن در شرایط تنش آبی و خشکی در استان خوزستان میبایست براساس تعیین حدود مقادیر آب آبیاری و تعیین  آستانه تحمل به شوری باشد. برای دستیابی به این هدف، پژوهش حاضر در یک مزرعه تحقیقاتی واقع در شهرستان باغملک، در شرق استان خوزستان، در طول جغرافیایی ۴۹ درجه و ۵۱ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۱ درجه و ۴۱ دقیقه ی شمالی در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ انجام شد. در این پژوهش، گیاه کینوا تحت آبیاری قطرهای و به صورت پالسی کشت گردید. کفایت آبیاری ۶۰ تا ۱۰۰ درصدی نیاز آبی (کدهای ۱- تا ۱+) در کرتهای مختلف انجام شد. تیمارهای شوری آب در دو سطح ۵/۰ و ۰/۶ دسیزیمنس بر متر اعمال گردید. بدین صورت که در شرایط عدم تنش شوری (مقدار ۱+)، آبیاری پالسی با سه پالس آب شیرین انجام شد.اما در شرایط تنش کامل شوری (کد ۱-)، آبیاری پالسی در سه پالس آب شور صورت گرفت. برای تعیین حدود بهینه این پارامترها، از روش سطح-پاسخ استفاده گردید. نتایج نشان داد که در بهینهترین حالت (تیمار ۶۰ درصد آبیاری و پالس آبیاری بهصورت آب شیرین-آب شور-آب شیرین)، وزن خشک و تر علوفه به ترتیب برابر با ۷/۶۸۴۵ و ۹/۲۴۸۲۷ کیلوگرم در هکتار به دست آمد. همچنین فیبر و قند محلول علوفه به ترتیب به ۰/۱۵ و ۴/۱۰ درصد رسیدند. لازم به ذکر است، مقادیر بهینه آب آبیاری برابر با ۶۰ درصد نیاز آبی و مقدار بهینه کد روش پالسی برابر با صفر به دست آمد. لذا پیشنهاد می شود برای رسیدن به پارامترهای بهینه کمی و کیفی علوفهی کینوا، روش آبیاری پالسی به صورت آب شیرین-آب شور-آب شیرین و با تامین ۶۰ درصد نیاز آبی گیاه کینوا انجام شود.

کلیدواژه ها:

: آبیاری پالسی ، درصد فیبر ، کم آبیاری ، کیفیت کینوا