دادرسی الکترونیکی در نظام قضایی ایران و بهره گیری از هوش مصنوعی در دادرسی الکترونیکی

دادرسی کنونی در سیستم قضایی کشورمان، ترکیبی از دادرسی الکترونیکی و دادرسی سنتی بوده و در اموری همانند ثبت دادخواست ها، شکاییه ها و سایر درخواست های قضایی، ثبت و ارسال اوراق، از طریق الکترونیکی انجام می شود. ابالغ احکام، اخطاریه ها، احضاریه ها و سایر اوراق قضایی از سوی محاکم نیز از طریق الکترونیکی صورت می پذیرد؛ لیکن جلسات دادرسی کماکان به صورت سنتی انجام شده و با تعیین وقت رسیدگی و دعوت از اصحاب دعوا و وکالی آنان، جلسات دادرسی به صورت حضوری و در محل دادگاه برگزار می گردد. محاکم و مراجع قضایی در سال های اخیر، با استناد به قوانین موضوعه، ادله الکترونیکی را می پذیرند و با توجه به انواع ادله الکترونیکی، دلایل الکترونیکی مطمئن، دارای اعتبار اسناد رسمی بوده و ادله الکترونیکی عادی، اعتبار اسناد عادی را دارند. هوش مصنوعی نیز در عصر کنونی، جایگاه خود را در علوم مختلف کسب کرده و در امر دادرسی الکترونیکی نیز می تواند به عنوان ابزاری کارا در امور قضایی، مورد بهره برداری قرار گیرد. هوش مصنوعی نباید جایگاه قضات دادگستری را گرفته و به دلایل عدیده، جایگزینی هوش مصنوعی با قضات دادگستری به مصلحت دستگاه قضایی و حتی اصحاب دعوی نمی باشد، اما تحلیل و بررسی داده ها و ادله الکترونیکی و ارائه راهکار و پیشنهاد از سوی هوش مصنوعی و مدیریت پرونده های قضایی، کمک شایانی به دادرسی الکترونیکی می نماید. بر این اساس دستگاه قضایی کشورمان تا رسیدن به مراحل دادرسی تمام الکترونیکی، بخش عمده ای از مسیر را طی نموده و برای اتمام مراحل، نیازمند ایجاد زیرساخت و بستر کامل بوده که مستلزم اعتبار و بودجه تخصیصی کافی می باشد.

کلیدواژه ها:

هوش مصنوعی ، دادرسی الکترونیکی ، ادله الکترونیکی ، ادله الکترونیکی مطمئن ، ادله الکترونیکی عادی