شناسایی رخساره های الکتریکی با استفاده از روش های خوشه بندی کا-میانگین و سلسه مراتبی؛ کاربرد در زون بندی مخزن آسماری در میدان چشمه خوش

این پژوهش با هدف شناسایی و توصیف دقیق واحدهای مخزنی سازند آسماری در میدان چشمه خوش، از دو روش خوشه بندی بدون نظارت سلسله مراتبی تک پیوندی (Single-linkage hierarchical) و خوشه بندی کا -میانگین (k-means) بر روی داده های لاگ پتروفیزیکی در کنار داده های پتروگرافی و رسوب شناسی استفاده کرده است. سازند آسماری مهم ترین مخزن هیدروکربنی ایران است و بیش از ۹۰ درصد ذخایر نفت بازیابی شده در کشور را شامل می شود. این سازند در محیط دریایی کم عمق در دوران الیگوسن–میوسن رسوب کرده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که سازند آسماری در میدان چشمه خوش را می توان به سه سنگ شناسی مجزای کربناته، آواری و تبخیری تقسیم کرد. سنگ شناسی کربناته که غالب ترین سنگ شناسی در این میدان است، توسط ۱۰ ریزرخساره مختلف دولومیتی و آهکی نشان داده می شود. با استفاده از روش های خوشه بندی، ۱۲ واحد مخزنی در این سازند شناسایی شد که از میان آن ها زون های EZ۱۰، EZ۱۲، EZ۱۱، EZ۹ و EZ۸، به ترتیب، بهترین کیفیت مخزنی را دارند و زون های سرعت میدان هستند. نتایج حاکی از این است که واحدهایی با رخساره های آواری ماسه سنگی، دولومیتی و تخلخل بین دانه ای یا واگی بالا، بهترین پتانسیل تولید را دارند. عوامل رسوب شناسی مانند فراوانی رخساره های رسوبی با کیفیت بالا شامل PF-۱، MF-۶، MF-۲، MF-۷، و MF-۹ و فرایندهای دیاژنزی افزاینده کیفیت مانند دولومیتی شدن و انحلال، نقش مهمی در تعیین کیفیت مخزنی واحدهای شناسایی شده دارند. نتایج حاصل از خوشه بندی، دقت بیشتری نسبت به پهنه بندی های پتروفیزیکی قبلی در این میدان دارد.

کلیدواژه ها:

واحد جریانی ، توصیف مخزن ، نمودار لورنز ، خوشه بندی تک پیوندی ، لاگ چاه پیمایی