تحلیل اثر توانمندسازی اجتماع محلی و مشارکت عمومی بر ارتقای تابآوری اجتماعی بافت های تاریخی (بازار تاریخی تبریز)

تابآوری اجتماعی و پتانسیلهای موجود در جامعه، مشکالت پس از رخداد سوانح را تعدیل، دوباره بازسازی و بازتوانی جامعه را کوتاه می نماید. این اقدام نیازمند توانمندسازی و آماده ساختن مردم به منظور کاهش مخاطرات سوانح است. بافت تاریخی شهرها خصوصا بازارها به دلیل مسقف بودن، تنگی معابر و برخورداری از تراکم جمعیتی زیاد در وضعیت بدتری قرار دارند و از این رو بیش از سایر قسمتهای شهر در برابر سوانح غیرمنتظره آسیب پذیر هستند. این بافتها با خطرات گوناگون اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و محیطی روبرو بوده و لذا در بسیاری از موارد روند استهلاک و تخریب را طی می کنند. با توجه به این امر، هدف پژوهش حاضر، تحلیل اثر راهبردهای اطلاع رسانی عمومی، فرهنگ سازی، استفاده از سرمایه های محلی، آموزش عملی و کاربردی، تقدیرگرایی، اعتماد اجتماعی و مشارکت مردمی به عنوان راهبردهای عمده و اصلی در توانمندسازی ساکنان بافت تاریخی بازار تبریز، بر افزایش تابآوری اجتماعی آن است. در این مقاله سعی گردیده به منظور تکمیل سازی مبانی نظری، بررسی جامع اسناد و مدارک (پایان نامه های مربوط، پایگاه های اینترنتی، کتب، مقالات مرتبط) انجام شود. در بخش گردآوری داده ها نیز روش کیفی (کارمیدانی) مدنظر قرار گرفت. بدین منظور اقدامات کیفی نظیر آشنایی و ارزیابی مسائل و مشکلات بافت تاریخی بازار تبریز پس از سوانح انجام شد. نتایج حاصل از کارمیدانی (مشاهدات، مصاحبه با ساکنین، مسئولین محلی و مستندسازی) به صورت نوشتاری ثبت گردید. نتایج بررسی نشان می دهد بین تابآوری اجتماعی و توانمندسازی اجتماع محلی و مشارکت عمومی ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. تمرکز بر نقاط قوت، دارایی ها و ظرفیت های موجود، ایجاد همبستگی اجتماعی، فضاهای آموزش دهنده، تشویق مردم به مشارکت در امور خودشان سبب بازگشت سریع تر جامعه ی آسیب دیده به شرایط عادی در بافت های تاریخی منجمله بازار تبریز می شود.

کلیدواژه ها:

توانمندسازی اجتماع محلی ، مشارکت عمومی ، تابآوری اجتماعی ، بازار تاریخی تبریز