اثر بیوچار و کیفیت آب آبیاری بر عملکرد و بهره وری آب ذرت

آب های نامتعارف، مطمئن ترین منابع آبی هستند که در شرایط کمبود، وضعیت نامناسب اقلیمی و بحران ها در دسترس می باشند. همچنین با توجه قرارگیری کشور ایران در موقعیت جغرافیایی خشک و نیمه خشک، باید از هرگونه تلفات تبخیری آب جلوگیری کرد. به همین دلیل، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر بیوچار و پساب تصفیه شده بر عملکرد و بهره وری آب بر اساس وزن تر، خشک و دانه ذرت انجام شد. بنابراین آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی در گلدان های استونه ای به ارتفاع ۶۰ و قطر ۳۰ سانتی متر و در هوای آزاد در شهرستان قم در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۱ انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه نوع آب با کیفیت مناسب (چاه) (I۱)، پساب تصفیه شده (I۲) و اختلاط آب و پساب تصفیه شده با نسبت یکسان (I۳) و سه سطح بیوچار (تهیه شده از مواد سلولزی چوب های جنگلی) شامل ۱۰ درصد حجمی گلدان ها (B۱)، ۵ درصد حجمی گلدان ها (B۲) و عدم استفاده از بیوچار (B۳) بود. نتایج نشان داد که اثر متقابل کیفیت آب و کاربرد سطوح مختلف بیوچار بر شاخص برداشت، بهره وری آب بر اساس وزن تر، خشک و دانه ذرت در سطح احتمال ۱ درصد و عمکلرد دانه در سطح احتمال ۵ درصد معنی دار شد.بیشترین مقدار صفات شاخص برداشت، بهره وری آب بر اساس وزن تر، خشک و دانه ذرت به ترتیب ۰/۵۳، ۲/۰۴ کیلوگرم بر مترمکعب، ۰/۴۹ کیلوگرم بر مترمکعب و ۰/۱۹ کیلوگرم بر مترمکعب و همچنین عملکرد دانه ۳۷۱/۸۱ گرم از تیمار B۱I۱ به دست آمد. صفات فوق نسبت به حداقل ترین تیمارها، به ترتیب ۴۳/۲، ۲۸/۳، ۴۴/۱ و ۳۵/۸ درصد و عملکرد دانه ۳۶/۱ درصد افزایش داشت. نتایج کلی حاکی از آن بود که در شرایط ثابت کیفیت آب، بیوچار می تواند با حفظ مواد مغذی و رطوبت در خاک، افزایش عملکرد، شاخص برداشت و بهره وری آب ذرت را تضمین کند.

کلیدواژه ها:

ارتقای بهره وری آب ، افزایش عملکرد محصول ، آب نامتعارف ، محصول راهبردی