استفاده از اعداد Z در تعیین پارامترهای بهینه بهره برداری از مخازن سدها

برآورد دقیق میزان پتانسیل منابع آب و استفاده بهینه از آن یک مسئله مهم در صنعت آب میباشد. بنابراین بهره برداری بهینه از مخازن سدها، یکی از مهم ترین فاکتورهای مدیریتی در دوران بهره برداری سدها محسوب میگردد. در بهره برداری واقعی از مخازن سدها با در نظر گرفتن حجم مخزن، مقدار تقاضاها و پیش بینی جریان ورودی مخزن، در مورد میزان رهاسازی آب تصمیم گیری میگردد. نظر به اینکه در دادههای بهره برداری مخازن سدها عدم قطعیت وجود دارد، و یکی از روش های برخورد با عدم قطعیت استفاده از مجموعه منطق فازی است، از آنجائی که نظریههای فازی سنتی به تنهایی نمیتوانند عدم قطعیت موجود را به طور کامل در محاسبات منظور کنند. در این حالت، اعداد Z به عنوان نسل جدید منطق فازی پتانسیل زیادی در توصیف عدم قطعیت دانش انسان دارند، چراکه هم محدودیت و هم قابلیت اطمینان را در نظر میگیرند. هدف از این تحقیق تعیین پارامترهای بهینه بهره برداری سدها در چند گام آتی با لحاظ نمودن عدم قطعیت دادهها و قابلیت اطمینان اطلاعات در بهینه سازی از طریق اعداد Z به صورت مطالعه موردی در سد علویان بوده و تلاش شده است نتایج اعداد Z با نتایج الگوریتم ژنتیک و منطق فازی کلاسیک مقایسه گردد. برای ارزیابی این روش ها از شاخص های عملکردی مانند قابلیت اطمینان، آسیب پذیری و پایداری استفاده شد و نتایج نشان داد که درروش الگوریتم ژنتیک، ۷۷ درصد، منطق فازی کلاسیک ۸۵ درصد و اعداد Z، ۹۲ درصد از نیازهای مربوط به تقاضای کشاورزی پایاب سد علویان تامین شده است و منحنی فرمان پارامترهای بهینه بهره برداری حاصل از مدل سازی عدد Z بر اساس پیش بینی جریان ورودی از طریق روش تخمین های حد پایین و بالا (LUBE)، نشان داد که حجم رهاسازی مشاهده شده برای سد علویان در طول سال آبی جاری در محدوده پیش بینی شده باقی مانده است.

کلیدواژه ها:

اعداد Z ، بهینه سازی بهره برداری مخزن سدها ، سد علویان ، عدم قطعیت ، منحنی فرمان