مطالعه مقایسه ای کیفیت هوای استان همدان قبل، حین و بعد از پاندمی کووید -۱۹

چکیده زمینه و اهداف: استان همدان با ۲۰۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت و جمعیت ۱۷۰۰۰۰۰ نفر در غرب ایران واقع شده است. شروع کووید-۱۹ و توقف تجمعات عمومی بر کیفیت هوا تاثیر گذاشت. این مطالعه با هدف بررسی کیفیت هوای استان همدان طی دو سال قبل از شیوع کووید-۱۹، دوره شیوع و پس از آن انجام شد. مواد و روش ها: این پژوهش با رعایت استانداردهای اخلاقی انجام شد. داده های کیفی هوای روزانه از پنج ایستگاه پایش استخراج شد. پس از اعتبارسنجی، داده ها طی سه دوره فوق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج توصیفی به صورت میانگین و انحراف معیار ارائه شد و پارامترها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون Post Hoc Bonferroni ارزیابی شدند. یافته ها: در دوران کووید-۱۹، میانگین غلظت CO۲، O۳ و PM۱۰ نسبت به قبل از کووید-۱۹کاهش یافت، در حالی که غلظت PM۲.۵، SO۲ و CO افزایش یافت. پس از کووید-۱۹میانگین غلظت NO۲، O۳ و SO۲ در مقایسه با دوره کووید-۱۹ کاهش یافت، اما غلظت PM۱۰ و CO افزایش یافت و PM۲.۵ میانگین ثابتی را حفظ کرد. همچنین مشخص شد که بیشترین میانگین غلظت NO۲ و O۳ در تابستان، CO در پاییز و SO۲ در زمستان رخ داده است. نتیجه گیری: قرنطینه اجباری در دوره کووید-۱۹ بر کیفیت هوای استان تاثیر گذاشته است. ممنوعیت سوخت مازوت در نیروگاه ها و واحدهای صنعتی پس از کووید-۱۹ نیز به طور قابل توجهی بر کیفیت هوا تاثیر گذاشت. بنابراین کنترل ترافیک و ممنوعیت همزمان سوخت مازوت برای بهبود کیفیت هوای این استان توصیه می شود. کلمات کلیدی: آلودگی هوا، کووید- ۱۹، همدان، ایران، ویروس کرونا