امکانسنجی معامالت بازار فارکس از دیدگاه فقهای معاصر امامیه و نظام حقوقی ایران

بازار فارکس یا همان بازار مبادالت ارزی خارجی، بزرگترین بازار مبادله ارزی به صورت غیرمتمرکز و فاقد سازمان مرکزی است که بانکها اعم از بین المللی، خصوصی، دولتی و مرکزی، شرکتهای تجاری و اشخاص حقیقی در آن به مبادله ارزها به صورت جفتی می پردازند. طبق برخی گزارشات، بازار فارکس بزرگترین بازار مالی دنیا به شمار می رود و در نظام های اقتصادی دنیا و سرمایه گذاری های خرد و کالن نقش مهمی را ایفا می کند. با توجه به نقش ویژه بازار فارکس در نظام های اقتصادی، تجاری و بانکی دنیا، بررسی امکان یا عدم امکان انجام معاملات بازار فارکس در نظام حقوقی ایران و آراء فقهای امامیه به عنوان منبع الهام بخش حقوق ایران، ضروری به نظر می رسد. لذا مقاله حاضر با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مسئله مزبور پرداخته است. ابتدا به بررسی ماهیت بازار فارکس و نوع معامله گری در آن پرداخته شد. سپس امکانسنجی معاملات بازار فارکس در نظام حقوقی ایران بررسی شد و پس از آن آراء فقهای معاصر امامیه در این زمینه مطرح و به آنها از دیدگاه فقهی و حقوقی پرداخته شد. نتیجه کلی حاصله از پژوهش حاضر این است که از دیدگاه حقوقی، ممنوعیت موجود از دیدگاه مصلحت اقتصادی کالن وضع گردیده و از لحاظ فقهی، فقهای معاصر به دلایلی نظیر قمارگونه بودن معاملات و صوری آنها عمدتا بر مبنای قاعده فقهی اکل مال به باطل، حکم به عدم جواز شرعی معاملات بازار فارکس داده اند.

کلیدواژه ها:

بازار فارکس ، جواز شرعی ، حقوق ایران ، فقهای معاصر ، معاملات