بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر شدت، مدت و دوره بازگشت خشکسالی در محدوده مطالعاتی اردبیل

نگرانی در مورد تاثیر گرمایش زمین ناشی از فعالیت های انسانی، در سراسر جهان به ویژه در مناطقی با پتانسیل بالا برای رویدادهای حاد، به طور فزاینده ای در حال افزایش است. از سوی دیگر، انتخاب مدل گردش عمومی جو GCM مناسب یکی از اصلی ترین دغدغه های هیدرولوژیست ها و اقلیم شناسان برای بررسی تاثیرات تغییرات آب وهوایی است. تغییر اقلیم ناشی از فعالیت های انسانی فشار زیادی را بر منابع آب ایران وارد کرده است. این مطالعه بارش آینده و خشک سالی های هواشناسی را در محدوده مطالعاتی اردبیل با درنظرگرفتن عملکرد هفت مدل گردش عمومی جو GCM ازنظر آماری موردبررسی قرار داد و بهترینGCM  با بیش ترین همبستگی با بارش تاریخی (MIROC۶) توسط R۲ انتخاب شد. بارش و تنوع خشک سالی در آینده توسط یک مدل GCM تحت دو سناریو خوش بینانه و بدبینانه موردبررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که میانگین دما ۳-۵/۱ درجه سانتی گراد افزایش می یابد، میانگین بارش سالانه برای ایستگاه سینوپتیک اردبیل از ۲۷۹ میلی متر براساس سناریویSSP۱-۲.۶  به ۲۹۲ میلی متر افزایش و براساس سناریویSSP۵-۸.۵  به ۲۲۸ میلی متر کاهش می یابد. تغییرات میانگین بارندگی سالانه تا پایان قرن بیست ویکم تحت سناریوها بین ۳/۱۸- تا ۸/۴ درصد تغییر می کند که این تغییرات بارندگی مستعد رویدادهای شدیدتری هستند. بااین حال، تمرکز صرف بر متوسط بارندگی سالیانه گمراه کننده است و عوامل دیگری مانند تغییرات الگوی زمانی بارندگی نیز باید در نظر گرفته شود. طبق نتایج خشک سالی های متوسط با شدت دو برابر و مدت ۲/۲ برابر افزایش و خشک سالی های بلندمدت با شدت دو برابر و مدت ۵/۲ برابر افزایش نسبت به داده های مشاهداتی خواهند داشت.

کلیدواژه ها:

CMIP۶ ، شاخص بارش استاندارد (SPI) ، مدل های گردش عمومی جو (GCM) ، وقایع حدی