بررسی ساختار مجالس نظام الدین اولیا بر اساس تک نگاری های مریدان او

زمینه: معرفی ساختار و بررسی آثاری در حوزه مجلس­گویی و مجلس­نویسی، به عنوان یکی از شیوه­های تاثیرگذار آموزش آموزه­های دینی و عرفانی در شبه قاره هند در قرن هفتم و هشتم از اهداف اصلی این نوشتار است. شناخت ساختار این آثار از یک سو زمینه پژوهش­های تطبیقی بین مجالس مکتوب شبه قاره و ایران را فراهم می­کند و از سوی دیگر، این آثار پیوند مجالس صوفیانه و حلقه­های عارفانه را با علایق عامه مردم که بخشی از مخاطبان این مجالس هستند؛ آشکار می­سازد. روش: با توجه به جایگاه نظام­الدین اولیا در عرفان اسلامی، مقاله در شیوه­ای توصیفی- تحلیلی به بررسی ساختار بیرونی و درونی تک­نگاری­های وی پرداخته­است. یافته ­ها: مجالس شیخ غالبا در خانقاه تشکیل می­شده و مخاطبان خاصی داشته است. دغدغه شیخ تبلیغ و ترویج اسلام و تبیین آموزه­های فرقه چشتیه با نیم­نگاهی به مباحث اخلاقی و اجتماعی است.  نتایج: مجالس نظام­الدین، در بند تاثیرگذاری بر مخاطب است. از این رو مباحث عرفانی، شریعتی، کلامی، اخلاقی و اجتماعی با لحنی پرشور که ویژگی این مجالس است؛ در پی برانگیختن مخاطب است. بهره­گیری از حکایات، نقل اقوال مشایخ، استفاده از آیات و احادیث، نصایح دینی، اخلاقی همه و همه نشان می­دهد که نظام­الدین در پی ساختن دین و دنیای مخاطبان است.

کلیدواژه ها:

نظام الدین اولیا ، تک نگاری ، فواید الفواد ، افضل الفواید ، راحهالمحبین