پیامدهای گسترش ناتو در قفقاز جنوبی بر معادلات امنیتی ایران

گسترش ناتو به عنوان یکی از مهمترین تحولات ژئوپلیتیکی پس از جنگ سرد، تاثیرات گسترده ای بر معادلات امنیتی مناطق پیرامونی از جمله قفقاز جنوبی داشته است. این منطقه به واسطه موقعیت ژئواستراتژیک و نزدیکی به مرزهای شمال غربی ایران، به یکی از کانون های رقابت قدرت های بین المللی تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی پیامدهای گسترش ناتو در قفقاز جنوبی بر معادلات امنیتی جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. سوال اصلی پژوهش این است که گسترش ناتو در قفقاز جنوبی چه تاثیری بر راهبردهای امنیتی ایران دارد؟ فرضیه پژوهش بر این اصل استوار است که گسترش ناتو در این منطقه، ضمن افزایش تهدیدات بالقوه علیه ایران، زمینه ساز تغییر در الگوهای امنیتی ایران از راهبردهای بازدارنده به تقویت تعاملات منطقه ای و ائتالف های دفاعی شده است. این پژوهش بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا بر داده های کتابخانه ای و اسناد رسمی، به بررسی روندهای تاریخی، ژئوپلیتیکی و راهبردی مرتبط پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که حضور ناتو در قفقاز جنوبی، عالوه بر افزایش رقابت های منطقه ای و تهدیدات نظامی، به تقویت روند نظام یسازی و تغییر موازنه قوا در منطقه منجر شده است. بر این اساس، ایران به منظور حفظ ثبات و امنیت ملی، به سمت بازتعریف راهبردهای امنیتی خود و گسترش همکاری با بازیگران منطقه ای نظیر روسیه و چین حرکت کرده است.

کلیدواژه ها:

ناتو ، قفقاز ، امنیت ، ایران ، مکتب کپنهاگ