عشق و محبت به عنوان عوامل موثر در تکامل نفس: تحلیل دیدگاههای سهروردی و ملاصدرا در آموزش و پرورش

مسئله عشق از همان ابتدا مورد توجه فیلسوفان بوده است. از دیدگاه اغلب فلاسفه، عشق موجودات به سبب وجود آنها غریزی است. با مطالعه آراء دو فیلسوف نامی، سهروردی و ملاصدرا، درمی یابیم که عشق و حب و تاثیر آن در نفس، در مکتب فلسفی هریک دارای نکات خاصی است. سهروردی، مطابق با مبانی فلسفی خود تبیین می کند که انوار سافل با محبت و اشتیاق نسبت به انوار عالی، درصدد رسیدن به کمال و رفع کاستیهای رتبی خود هستند. آدمی نیز با ادراک حقایق به عالم نور گرایش پیدا کرده و به نور الانوار نزدیک می گردد؛ زیرا محبت ثمره معرفت است و هر چه محبت به حق تعالی بیشتر شود، تقرب به خدا و نهایتا وصول به کمال وجود آسانتر می شود. اما ملاصدرا آن را دارای حقیقتی کلی می داند که دارای ویژگیهای خاص خودش است. با اثبات محبت برای تمامی کائنات، بر این باور است که هر انسانی به اندازه بهره مندی از محبت به کمال نائل می شود. از این رو، هر متحرکی به اندازه هستی خود و بر اساس محبت، به سمت کمال حرکت می کند. با وجود تفاوت هایی در شرح و بسط مقوله عشق و حب در تکامل نفس، هر دو معتقدند که بدون وجود و حضور عشق و حب، تکامل انسان امری محال است.

کلیدواژه ها:

عشق ، محبت ، تکامل نفس ، سهروردی ، ملاصدرا ، آموزش و پرورش