تحلیل محتوای کیفی کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی از منظر مبحث خانواده

بیشک خانواده، به عنوان نهادی مقدس و بی بدیل، نخستین، مهمترین و اصلی ترین پرورشگاه و آموزشگاه فرد محسوب می شود و یکی از نهادهای آموزشی و پرورشی عمده جامعه است. از این رو آموزش و پرورش نیز از طریق کتب درسی، مسئول است تا در مورد نقش و اهمیت خانواده و همچنین در مورد احترام به خانواده، نسبت به دانش آموزان یادآور و متذکر شود. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع توصیفی است که به شیوه تحلیل کیفی محتوا صورت گرفته است. جامعه آماری در این پژوهش، محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی چاپ ۱۳۰۴-۱۲۰۴ است و با توجه به اینکه مبحث خانواده در کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم مورد بررسی قرار گرفته است، از روش نمونه گیری به صورت هدفمند استفاده شده است. به این ترتیب محتوای کتاب مطالعات اجتماعی پایه سوم ابتدایی، از نظر اهداف، محتوا، روش های ارائه محتوا بررسی شدند. یافته ها نشان می دهد که رویکرد برنامه درسی مطالعات اجتماعی تلفیقی بوده است؛ همچنین جهت ارائه محتوا و روش (یاددهی-یادگیری و ارزشیابی) از روش هایی هم چون بحث گروهی، بحث درباره موقعیت های اخلاقی، فرهنگی، خانوادگی استفاده شده است. اشکال ارائه محتوای نقش و جایگاه خانواده و ارزش و احترام آن در فرهنگ ایرانی-اسلامی نیز به طور عمده شامل متن، تصاویر و فعالیت است و در نهایت برای ارزشیابی به صورت بحث، گفتوگو و تهیه چک لیست توسط معلم، انجام تکالیف و فعالیت ها توسط کاربرگ ها پرداخته شده است. با توجه به نتایج حاصله، پیشنهاد می شود ضمن بازبینی و تجدید نظر در محتوای کتاب های درسی، به اهدافی که مربوط به خانواده و نقش و اهمیت آنها می باشد، در قالب فعالیت های کاربردی توجه بیشتری شود.

کلیدواژه ها:

خانواده ، تحلیل محتوای کیفی ، کتاب مطالعات اجتماعی