هجرت امام رضا (ع) به مرو و تاثیر آن بر بلوک های سازنده فرهنگ و تمدن اسلامی در قرن سوم و چهارم هجری با تاکید بر عنصر وحدت بخش در تمدن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 65

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FRAHL-1-4_004

تاریخ نمایه سازی: 15 اسفند 1403

چکیده مقاله:

شهر تاریخی مرو به عنوان مادرشهر خراسان بزرگ و تاریخی دارای زمینه، ظرفیت و فرصت های تمدنی بالقوه ای بوده است. هجرت امام رضا(ع) نیز باعث شکوفایی این ظرفیت ها، فرصت ها و مهار آسیب ها و عوامل بازدارنده شد تا این سرزمین در شکل گیری و تثبیت فرهنگ و تمدن اسلامی ایفای نقش کند. در این مقاله، با رویکرد توصیفی تحلیلی و روش اسنادی، پس از تبیین عوامل و عناصر تمدن ساز به ویژه عنصر وحدت بخش از نگاه صاحب نظران، با مروری بر سابقه تاریخی مرو و اهمیت و جایگاه تمدنی آن در قرن سوم هجری و همچنین بررسی فرصت هایی که در اختیار امام رضا(ع) و اهل البیت پیامبر گرامی(ص) بوده، هجرت امام رضا(ع) به این دیار مطالعه شده است. در نتیجه، امام رضا(ع) ضمن درک صحیح موقعیت پیش آمده به عنوان ولی عهد و با استفاده از ظرفیت های عمومی خراسان با محوریت مرو و با داشتن مزیت های فردی در جایگاه عالم آل محمد و فرزند رسول خدا(ص)، توانست تاثیر شگرفی در بلوک های سازنده تمدن به ویژه عنصر وحدت بخش، شکوفایی و بقای تمدن اسلامی در قرن سوم و چهارم هجری بگذارد.

نویسندگان

محمد جواد ابوالقاسمی

استادیار سازمان مطالعه وتدوین کتاب های درسی (سمت )

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیم حسن، حسن. (۱۳۶۲). تاریخ سیاسی اسلام. ترجمه ابوالقاسم پاینده. ...
  • ابن اثیر، عز الدین علی. (بی تا). کامل تاریخ بزرگ ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۳۷۸). عیون اخبار الرضا. تهران: ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن. (۱۳۶۲). مقدمه ابن خلدون.ترجمه محمد پروین گنابادی. ...
  • ابن طقطقی، محمد بن علی بن طباطبا. (۱۳۶۸). تاریخ فخری. ...
  • ابن فقیه، احمد بن محمد. (۱۳۷۵). البلدان.ترجمه مختصر محمدرضا حکیمی. ...
  • اصفهانی، ابوالفرج. (۱۹۸۷). مقاتل الطالبیین. تحقیق احمد. چاپ دوم. بیروت: ...
  • انجم شعاع، آذر؛ مظاهری، ابوذر. (۱۳۹۸). «سازوکار تاثیرگذاری قرآن کریم ...
  • بابایی، حبیب الله. ( ۱۳۹۵). «چیستی تمدن در فلسفه» . ...
  • بغدادی، صفی الدین عبدالمومن بن عبدالحق. (۱۴۱۲ق). مراصد الاطلاع علی ...
  • پرنیان، زهره؛ ربانی زاده، سید محمد رحیم. (۱۳۹۶). «نقش مامون ...
  • پهلوان، چنگیز. (۱۳۸۸). فر هنگ و تمدن. تهران: نشر نی ...
  • حبیبی، عبدالحی. (۱۳۸۰). تاریخ افغانستان بعد از اسلام. تهران: افسون.حموی، ...
  • دورانت، ویل. (۱۳۷۲). تاریخ تمدن. ترجمه احمد آرام. چاپ چهارم. ...
  • راوندی، مرتضی. (۱۳۸۲). تاریخ اجتماعی ایران. چاپ دوم. تهران: انتشارات ...
  • زارع خورمیزی، محمدرضا؛ ابوالقاسمی، محمد جواد؛ محمدی ، مهدی. (۱۴۰۱). ...
  • زمانی محجوب، حبیب. (۱۳۹۷). «شاخص های تمدنی نظام حکومتی پیامبر ...
  • سیدسجادی، منصور. (۱۳۸۳). مرو: بازسازی جغرافیای تاریخی یک شهر بر ...
  • ____________. (۱۳۷۶). «راه های ارتباطی مرو با سایر مناطق در ...
  • شریف قرشی، باقر. (۱۳۸۰). حیاه الامام الرضا(ع). قم: سعید بن ...
  • عطاردی قوچانی، عزیزالله. ( ۱۳۸۸). اخبار و آثار حضرت امام ...
  • ______________. ( ۱۴۰۶ق). مسند الامام الرضاg. مشهد: آستان قدس رضوی ...
  • کشاورز بیضایی، محمد. (۱۳۹۷). «تحلیلی بر تکوین و عملکرد بیت ...
  • لوبون، گوستاو. (۱۳۸۶). تمدن اسلام و عرب. ترجمه سیدمحمدتقی فخر ...
  • لوکاس، هنری. (۱۳۶۹). تاریخ تمدن. جلد اول.ترجمه غلامحسین آذرنگ. چاپ ...
  • مجلسی، محمد باقر. (۱۳۶۳). بحار الانوار. تهران: اسلامیه ...
  • مرتضی عاملی، سید جعفر. (۱۳۶۲). الحیاه السیاسیه للامام الرضا(ع). قم: ...
  • مسعودی، علی بن الحسین. (۱۴۰۹ق). مروج الذهب. چاپ دوم. قم: ...
  • مصاحب، غلامحسین. (۱۳۸۰). دایره المعارف فارسی مصاحب. چاپ دوم. تهران: ...
  • مکی، محمد کاظم. (۱۳۹۷). تمدن اسلامی در عصر عباسی.ترجمه محمد ...
  • منجم، اسحاق بن حسین. ( ۱۴۰۸ق). آکام المرجان. تصحیح فهمی ...
  • خسروی هفشجانی، علی اصغر؛ رهبری، عباس؛ محمدی، فریده. (۱۳۹۶). «نقش ...
  • وحیدی منش، حمزه علی. (۱۳۸۶). «عناصر تمدن ساز دین اسلام». ...
  • ولایتی، علی اکبر. (۱۳۹۰). فرهنگ و تمدن اسلامی. قم: دفتر ...
  • نمایش کامل مراجع