فنآوریهای نوین تشخیص زهرقارچها در محصولها و فرآورده های گیاهی

موسیوند، م. (۱۴۰۲). فنآوری­های نوین تشخیص زهرقارچ­ها در محصول­ها و فرآورده ­های گیاهی. دانش بیماری­شناسی گیاهی، ۱۳ (۱)، ۱۰۳-۸۹. زهرقارچ­ها متابولیت­های ثانویه قارچ­ها هستند که به دلیل سمیت و سرطانزایی تهدیدی جهانی برای سلامت انسان و دام به شمار می ­آیند. افزایش تقاضا برای ردیابی سریع، ساده و کم هزینه این ترکیب­ها، به ویژه در محل، منجر به توسعه حسگرهای زیستی متنوعی شده است. اگر چه آنتی­بادی­ها برای چندین دهه پرکاربردترین پروب تشخیصی در طراحی حسگرهای زیستی بوده­اند اما دشواری تولید آنتی­بادی منوکلونال برای زهرقارچ­ها به دلیل قرارگیری آنها در گروه مولکولهای کوچک و غیر ایمنوژن، منجر به ابداع فنآوری نوین پروب­های آپتامری برای ردیابی این مولکول­های خطرناک شده است. آپتامرها توالی­های تک رشته الیگونوکلئوتیدی هستند که با تبدیل شدن به ساختار سه بعدی خود، مولکول هدف را با اختصاصیتی در حد آنتی­ بادی­های منوکلونال ردیابی می­نمایند. مزایای بسیار زیاد آپتامرها از جمله نداشتن محدویت در نوع مولکول هدف، اندازه کوچک، پایداری بالا، قابلیت تولید کم هزینه و آسان، این پروب­های تشخیصی را به یکی از مهترین رقبای آنتی­بادی­ها در طراحی حسگرها تبدیل کرده است. به کارگیری پروب­های آپتامری در طراحی حسگرهای زیستی منجر به توسعه آپتاحسگرهایی که از حساسیت و اختصاصیت بالایی در ردیابی مولکولهای هدف برخوردارند، شده است. پروب­های آپتامری، روش آزمایشگاهی غربال آنها ، انواع آپتاحسگرها و کاربرد آنها در تشخیص زهرقارچ­های مهم در این مقاله شرح و بحث شده است.

کلیدواژه ها:

Aptasensor ، Aflatoxin ، Ochratoxin ، Food safety ،  آپتاحسگر ، آفلاتوکسین ، اکراتوکسین ، امنیت غذایی