حساسیت شپشه دندانهدار برنج ، Oryzaephilus surinamensis (L.) ، به تدخین اسانس رازیانه

شپشه دندانهدار برنج، Oryzaephilus surinamensis (L.) (Coleoptera: Silvanidae) ،از آفات مهم دانههای غالت بخصوص برنج محسوب میشود. بهدلیل اثرات جانبی متعدد کاربرد آفتکش های شیمیایی، استفاده از ترکیبات طبیعی کمخطر مورد توجه محققین قرار گرفته است . در پژوهش حاضر، سمیت تدخینی و خواص ضدتغذیهای اسانس استخراج شده از بذور رازیانه ( Foeniculum vulgare Mill ) روی حشرات کامل شپشه دندانهدار برنج بررسی شد. اسانس رازیانه سمیت تدخینی قابل توجهی روی حشرات کامل آفت داشت؛ به طوریکه مقدار غلظتهای کشنده ۵۰ درصدآن (۵۰LC ) برابر با۸۰۸/۱ ،۰۱۲/۱ و۶۱۳/۰ میکرولیتر بر گرم به ترتیب در زمانهای ۲۴ ،۴۸ و۷۲ ساعت برآورد گردید. استفاده از غلظت کشنده ۳۰ ( درصد۳۰LC )۲۴ ساعته اسانس موجب کاهش شاخصهای تغذیه ای آفت شامل شاخص مصرف، نرخ مصرف نسبی و نرخ رشد نسبی بعد از ۵ روزشد. شاخص بازدارندگی تغذیهای اسانس تحت تاثیر غلظت مذکور ۹۰/۳۷ درصدمحاسبه گردید. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، اسانس رازیانه خاصیت کشندگی و ضدتغذیهای قابل توجهی روی حشرات کامل شپشه دندانه دار برنج دارد. بنابراین ، اسانس رازیانه را میتوان به عنوان یکی از عوامل کارآمد، دردسترس و در عین حال کمخطر برای جایگزینی با سموم شیمیایی در مدیریت شپشه دندانهدار برنج پیشنهاد داد.

کلیدواژه ها:

اسانس رازیانه ، اجزای شیمیایی ، سمیت ، شپشه دندانهدار برنج