تاثیر محیط های کشت پایه و مواد تنظیم کننده رشد در پرآوری و پینه زایی ریزنمونه های قره قاط (Vaccinium arctostaphylos L.)

این تحقیق برای بررسی اثرات محیط های کشت پایهی مختلف و مواد تنظیم کننده رشد، در استقرار، پرآوری و پینه زایی ریزشاخساره های قره قاط در شرایط درون شیشه ای انجام شد. در پرآوری ریزشاخساره ها، از سه نوع محیط کشت پایهی AN، QL و MS۲/۱ و چهار غلظت زآتین صفر (شاهد)، ۱، ۲، ۳ میلی گرم بر لیتر، به همراه غلظت ثابت ۲/۰ میلی گرم بر لیتر اسید ایندولاستیک (IAA) در هر محیط کشت پایه در همه تکرارها به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه ی کامل تصادفی در ۴ تکرار استفاده گردید. برای پینه زایی ریزشاخساره ها، از یک نوع محیط کشت پایه QL۲/۱، همراه با غلظت های ۱۰ و ۲۰ میکرومولار زآتین، TDZ و BAP همراه با غلظت های ۱، ۵ و ۱۰ میکرومولار NAA در همه تکرارها به صورت آزمایش طرح کامل تصادفی با ۵ تکرار بررسی شد. در آزمایش ها، شاخص های طول و تعداد شاخساره، تعداد گره و برگ های تشکیل شده، درصد و تعداد روز تا پینه زایی ارزیابی شد. نتایج نشان داد که تعداد شاخساره ریزنمونه های رشد کرده در محیط کشت پایه با هم اختلاف معنی داری نداشتند اما طول شاخساره در ریزنمونه، در محیط کشت پایه AN بیشتر از سایر محیط های کشت پایه بود. این درحالی است که نوع محیط کشت پایه روی تعداد برگ، اثرات معنی داری نشان داد، طوریکه محیط کشت پایه AN دارای بیشترین تعداد برگ بود و از لحاظ تعداد گره، محیط های کشت پایه MS۲/۱ و AN عملکردی بهتر از QL داشتند. غلظت سه میلی گرم بر لیتر زآتین در محیط کشت پایه MS۲/۱ در طول شاخساره و غلظت یک میلیگرم بر لیتر زآتین در محیط کشت پایه AN بهترین عملکرد را در تعداد شاخساره، تعداد برگ و تعداد گره تشکیل شده داشت. در القای پینه زایی، زآتین بهترین عملکرد را داشته و BAP زود بازدهترین تنظیم کننده رشد از لحاظ زمان پینه زایی بود.

کلیدواژه ها:

پرآوری ، پینه زایی ، قره قاط ، محیط پایه