بررسی تغییرات ژئوپلیتیک خاورمیانه بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

منطقه خاورمیانه با اهمیت استراتژیک خود طی دهه های اخیر همواره مورد توجه قدرت های فرامنطقه ای، قدرت های منطقه ای و بازیگران مختلف و متعدد کالن و خرد بوده است که هر یک سعی داشته اند به فراخور قدرت و توان خود و نیز واقعیت های موجود در آن، در راستای اهداف و منافع خود گام بردارند. حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ و تغییر رژیم در این کشور آغازگر مجموعه تحولات مهمی در خاورمیانه بود که به تغییرات جدی در این منطقه انجامید. مهمترین تغییرات ژئوپلیتیک خاورمیانه به عنوان متغیر مستقل پژوهش حاضر عبارتند از: حضور نظامی آمریکا در عراق؛ تغییر رژیم بعث و شکل گیری نظام سیاسی دموکراتیک در عراق؛ فدرالیسم کردی در شمال عراق؛ ژئوپلیتیک نوین شیعی در عراق؛ افزایش قدرت و نقش آفرینی حزب الله در لبنان و؛ افزایش قدرت و نقش آفرینی حماس در فلسطین. همچنین عوامل داخلی شکل دهنده سیاست خارجی به عنوان متغیرهای میانجی

کلیدواژه ها:

ژئوپلیتیک ، خاورمیانه ، سیاست خارجی ، جمهوری اسلامی ایران ، حمله آمریکا ، تغییر رژیم ، فدرالیسم کردی ، ژئوپلیتیک نوین ، حزب الله ، حماس