تاملی بر رویکرد تفسیری شورای نگهبان در پرتو نظریه های هرمنوتیک

هرمنوتیک همواره در پی گمشده ای است و آن جستجوی معناست؛ دانشی است که مقاصد مربوط به فهم، تفسیر، تاویل و برداشت را در رویارویی با متون مختلف دنبال می کند. با توجه به جامعیت رویکردهای تفسیری هرمنوتیک در دستیابی به «معنا»، هدف اصلی این نوشتار بررسی میزان تاثیرگذاری نحله های هرمنوتیک نسبت به تفسیر متن اساسی در رویه نهاد رسمی صاحب صلاحیت آن است. قانون اساسی به عنوان متن بنیادین نظام حقوقی هر کشور، مهم ترین جایگاه را در سلسله مراتب هنجارها خواهد داشت که ضرورت برخورد و برداشت محتاطانه با آن را تبیین می کند. در تحقیق حاضر، نظریه های هرمنوتیک در مواجهه با عمده ترین خوانش های تفسیری شورای نگهبان در خصوص برداشت از قانون اساسی مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد شورا چندان رویه ثابتی به دست نمی دهد و علیرغم اعلان رسمی بر وفاداری به متن، رویکردش همواره مابین سه عنصر تکوین بخش معنا در سیلان است. به نظر می رسد شورای نگهبان، جهت دستیابی به تفسیری مطلوب (در راستای نگرش متن محوری، مولف محوری و یا مفسرمحوری)، نیازمند رعایت شرایط توصیفی آرای هرمنوتیک در پرتو تفسیر خواهد بود تا با کاربست آن در کنار مباحث الفاظ اصول فقه، از «واقعیت تفسیری» موجود به سمت «حقیقت تفسیری» از آفرینش معنا دست یابد.

کلیدواژه ها:

هرمنوتیک ، تفسیر ، فهم ، شورای نگهبان ، قانون اساسی