ارزیابی و مدیریت ریسک های شغلی در پروژه های صنعتی با استفاده از تکنیک HAZID: مطالعه موردی جرثقیل بوم خشک زنجیری در پروژه پلنت اکسیژن فولاد آلیاژی یزد

مقدمه: توجه به نقش کلیدی جرثقیل بوم خشک زنجیری در پروژه های سنگین صنعتی مانند صنعت فولاد ، شناسایی و مدیریت ریسک های شغلی مرتبط با آن ضروری است. این مطالعه با هدف شناسایی، ارزیابی، و مدیریت خطرات شغلی مرتبط با جرثقیل بوم خشک زنجیری در پروژه پلنت اکسیژن فولاد آلیاژی یزد با استفاده از تکنیک  Hazard Identification(HAZID)و ارائه راهکارهای کنترلی برای کاهش سطح ریسک انجام شد. روش بررسی : این مطالعه توصیفی و با استفاده از تکنیک HAZID انجام شده است. جامعه آماری شامل ۵۰ نفر از اپراتورها، مدیران، و کارشناسان پروژه بود که اطلاعات موردنیاز از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته و کارگاه های HAZID گردآوری شد. خطرات شناسایی شده در سه دسته فنی، محیطی و انسانی طبقه بندی و با استفاده از تکنیک مذکور شناسایی و ارزیابی شدند. اقدامات کنترلی برای کاهش ریسک های غیرقابل قبول و نامطلوب نیز پیشنهاد و اجرا گردید. نتایج:  از میان خطرات شناسایی شده، ۴۰% خطرات فنی، ۳۰% خطرات محیطی و ۳۰% خطرات انسانی بودند. نقص در سیستم های هیدرولیک، خرابی بوم و ناکارآمدی تجهیزات ایمنی از مهم ترین خطرات فنی بودند. در بخش خطرات محیطی، برخورد با خطوط برق فشار قوی و شرایط جوی نامساعد به عنوان خطرات بحرانی شناسایی شدند. در خطرات انسانی، استفاده از اپراتورهای غیرمجاز و عدم آگاهی از اصول ایمنی از عوامل کلیدی بودند. پس از اعمال اقدامات کنترلی شامل نصب سیستم های هشداردهنده، اجرای آموزش های تخصصی و نگهداری پیشگیرانه تجهیزات، ارزیابی مجدد نشان داد که ریسک های غیرقابل قبول به صفر کاهش یافته و تعداد خطرات کم ریسک افزایش یافته است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که پس از اجرای اقدامات کنترلی، سطح ریسک به طور قابل توجهی کاهش یافت. به کارگیری تکنیک HAZID  در پروژه های صنعتی مشابه می تواند با شناسایی دقیق خطرات و ارائه راهکارهای پیشگیرانه، ایمنی را ارتقا داده و از وقوع حوادث جلوگیری کند.

کلیدواژه ها:

HAZID ، risk management ، dry chain crane ، occupational hazards ، HAZID ، مدیریت ریسک ، جرثقیل بوم خشک زنجیری ، خطرات شغلی