طراحی الگوی مدیریت خدمات پزشکی از راه دور در ایران

مقدمه: پزشکی از راه دور دارای بیشترین نقش در گسترش مراقبت از سلامت در مناطق محروم و روستاها بوسیله فراهم آوردن امکاناتی برای پزشک و یا دیگر عوامل حوزه سلامت برای معاینه بیمار از طریق ویدئو کنفرانس، اینترنت و ... به متخصص مشاور در مرکز پزشکی از راه دور می باشد. پژوهش حاضر با هدف طراحی و ارزیابی یک الگوی پزشکی از راه دور و ارتقاء دسترسی به خدمات سلامت انجام شد.

روش پژوهش: در این پژوهش از روش آمیخته که ترکیبی از روش کیفی و کمی می باشد، استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق، ابتدا از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با ۱۰ نفر از خبرگان دانشگاهی، مدیران و کارشناسان وزارت بهداشت به روش نمونه گیری گلوله برفی، استخراج گردید و در طی سه مرحله به روش تحلیل مضمون (کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی) با نرم افزار مکس کیودا تحلیل شد و در نهایت طبق مصاحبه ها ابعاد و مولفه و شاخص ها استخراج و پرسشنامه محقق ساخته طراحی شد. بر اساس فرآیند مصاحبه، کدگذاری و آزمون های انجام شده نهایتا مدل نهایی پژوهش ارائه گردید. سپس در بخش کمی، پرسشنامه بین ۳۸۴ نفر توزیع شد و از مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار اسمارت پی ال اس (۳smart pls) میزان ارتباط بین ابعاد مشخص گشت.

یافته ها: نتایج نشان داد بین ابعاد برنامه ریزی، هماهنگی، سازماندهی، کنترل، تامین مالی و خدمات پزشکی از راه دور در ایران رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.

نتیجه گیری: با توجه به این که ارائه خدمات پزشکی از راه دور گرایش جدیدی است که در سال های اخیر به واسطه شرایط خاص بهداشتی و شیوع کرونا ویروس بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است و لذا ضروری است تا برنامه ریزی لازم برای استقرار الگوی خدمات پزشکی از راه دور در ایران برای همگان و به ویژه مناطق دور افتاده صورت پذیرد.

کلیدواژه ها:

پزشکی از راه دور ، ارتقاء دسترسی به خدمات سلامت ، برنامه ریزی ، هماهنگی ، سازماندهی ، کنترل ، تامین مالی.