ارزیابی وضعیت فعالیت ریگ خوزستان و مخاطرات ناشی از آن با استفاده از سامانه گوگل ارث انجین

تپه های ماسه ای از عوارض مناطق گرم و خشک هستند که با مخاطرات زیادی از جمله ایجاد کانون های گردوغبار و تخریب اراضی کشاورزی و ساخت و سازهای انسانی همراه هستند. از جمله ریگزارهایی که نقش مهمی در فعالیت های انسانی مجاور خود داشته است، ریگ خوزستان در جنوب غرب کشور است. با توجه به اهمیت موضوع، در این پژوهش به بررسی وضعیت ریگ خوزستان و مخاطرات ناشی از آن پرداخته شده است. در این تحقیق از تصاویر گوگل ارث، تصاویر ماهواره لندست ۹، تصاویر ماهواره مادیس و همچنین لایه های رقومی اطلاعاتی به عنوان مهم ترین داده های تحقیق استفاده شده است. مهم ترین ابزارهای تحقیق شامل گوگل ارث، گوگل ارث انجین و ArcGIS بوده است. در این تحقیق ابتدا به ترسیم محدوده ریگزارهای خوزستان و سپس آنالیز تغییرات آن پرداخته شده است. در ادامه نیز با استفاده از شاخص AOD و تصاویر مادیس، نقشه غلظت گردوغبار منطقه تهیه شده و ارتباط آن با ریگزارهای منطقه و فعالیت انسانی ارزیابی و تحلیل شده است. نتایج این تحقیق نشان داده است که ریگ خوزستان ۲۶۰۲ کیلومترمربع وسعت دارد که تحت تاثیر سرعت و جهت بادهای منطقه، حدود ۴۳ درصد از آن دارای وضعیت فعالی است و همین مسئله سبب شده است تا در بعضی از مناطق، توده های ماسه ای به سمت اراضی کشاورزی پیش روی کنند. همچنین نتایج شاخص AOD نشان داده است که بالاترین غلظت گردوغبار منطقه در طی سال های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۳ مربوط به محدوده ریگزارهای تثبیت نشده و فعال و همچنین در مناطق شرقی ریگزارها، بوده است.

کلیدواژه ها:

تپه های ماسه ای ، شاخص AOD ، ریگ خوزستان ، گوگل ارث انجین