بررسی اثرگذاری روش های تصمیم گیری چند معیاره در مدیریت منابع آب (مطالعه موردی: دشت سنقر)

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 132

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WATER-15-2_011

تاریخ نمایه سازی: 14 بهمن 1403

چکیده مقاله:

سابقه و هدف: پیچیدگی مسائل مدیریت منابع آب باعث شده است که مدیران، به تنهایی نتوانند تمام جوانب لازم برای مدیریت و برنامه ریزی جامع منابع آب را در نظر گیرند. بنابراین هدف از این پژوهش ارائه راهبردهایی کاربردی جهت توسعه پایدار منابع آب می باشد.مواد و روش ها: در این پژوهش شش معیار و هشت راهبرد مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا ساختار شبکه ای ANP ایجاد شد و ماتریس مقایسه ی زوجی، ماتریس وزن دار و ماتریس حدی محاسبه گردید. جهت اولویت بندی راهبردها از طریق روش TOPSIS - FUZZY ماتریس تصمیم گیری تشکیل گردید. سپس وزن معیارهای بیانی به اعداد فازی مثلثی تبدیل شدند. پس از اینکه نرمال سازی و وزن دهی ماتریس تصمیم صورت گرفت، فاصله هر یک از راهبردها از ایده آل مثبت و منفی به دست آمد. در روش ترکیبی ANP و TOPSIS-FUZZY ابتدا وزن هر یک از راهبردها با استفاده از روش ANP محاسبه شده و سپس وزن های به دست آمده از روش ANP در روش TOPSIS-FUZZY استفاده شدند.یافته ها: نتایج مدل ANP نشان می دهد که راهبرد مکانیزه کردن کشاورزی و آبیاری در اولویت نخست قرار دارد. در حالی که محاسبات روش TOPSIS - FUZZY و TOPSIS- FUZZY -ANP راهبرد ترویج فرهنگ صحیح مصرف آب و اصلاح الگوی کشت با کشت گیاهان با نیاز آبی کم تر و متناسب با توان هیدرو-اکولوژیکی منطقه را اولویت دارترین راهبردها معرفی نمود. این اختلاف به دلیل در نظر نگرفتن ارتباطات بین معیارها و راهبردها در مدل TOPSIS - FUZZY و TOPSIS- FUZZY -ANP است.

کلیدواژه ها:

تصمیم گیری چند معیاره ، روش تحلیل شبکه ای ، TOPSIS - FUZZY ، ANP-FUZZY-TOPSIS

نویسندگان

علی رحمتی پور

دانشجوی دکتری مهندسی منابع آب، گروه علوم ومهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

صفر معروفی

استاد گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

سید یعقوب کریمی

استادیارگروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه لرستان، لرستان، ایران