«طرح های جنگل داری» یا «طرح تنفس جنگل»، کدام یک؟ دوگانه ای ناموجه و باطل!

در این مقاله، ابتدا به سابقه بهره برداری از جنگل های شمال و روند تکاملی آن، اعم از برداشت های معیشتی، تجاری و صنعتی قبل و بعد از ابلاغ طرح های جنگل داری شامل برداشت های چوب توسط بومیان محلی برای ساخت منزل و ابزار و وسایل زندگی شان، برداشت های قانونی و با مجوزهای صادره از سوی حکومت های وقت، توسط خارجی ها، برای صادرات چوب و سپس شرکت های ایرانی برای مصارف داخلی و درنهایت بهره برداری در چهارچوب «طرح های جنگل داری» اشاره شده است. آنگاه پس از بیان روند تکاملی طرح های جنگل داری از پناهی به تک گزینی، گروه گزینی و شیوه های همگام با طبیعت، چگونگی نیل توجهات مردم و مسئولین به سمت ارزش های فراچوبی جنگل ها و به زیر سوال بردن طرح های جنگل داری به عنوان متهم اصلی همه بلایا و خسارت های وارده به جنگل ها، در طول ۶۰ سال اجرای این طرح ها و تلاش برای توقف آنها، به عنوان دوا و نوش داروی تمامی آلام جنگل های شمال، به ارائه مزایا و معایب طرح های جنگل داری، از یک سو و طرح تنفس جنگل ها، از سوی دیگر، پرداخته شده است. در پایان برای برون رفت از چالش های پیش رو، تدوین هرچه سریع تر طرح مدیریت پایدار جنگل های هیرکانی و جنگل داری نوین، با استفاده از همه ظرفیت های علمی کشور، به ویژه موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور پیشنهاد شده است. طرحی که باید به طور جدی به همه جنبه های مدیریتی جنگل ها توجه کند و از تمام نقاط قوت و ظرفیت های مندرج در هر دو طرح جنگل داری و تنفس جنگل، با پرهیز از هرگونه سوگیری، حداکثر استفاده به عمل آید، تا ضمن بهره مندی از این سرمایه ارزشمند، به اصلاح، احیا و توسعه آن نیز اهتمام لازم ورزیده شود.