روش شناسی استظهار عرف در استنباط حکم شرعی

موضوع عرف و جایگاه آن در استنباط احکام شرعی، از مهم ترین مباحث عصر حاضر محسوب می شود. این اهمیت از جهات ذیل است: الف) عرف، از موضوعاتی است که در رسانه های عمومی از قبیل مطبوعات، مورد بحث و مناقشه بوده و در مورد جایگاه آن در قانون گذاری، بعضی از نظرات افراطی مطرح شده است. چنانکه برخی بر این نظرند که چون عرف بر حسب گذشت زمان تغییر می یابد، پس لازم است قوانین اسلامی هم دستخوش تغییر و دگرگونی شود تا تناسب و هماهنگی آن با عرفیات زمان حفظ شده و از متروک شدن و انزوای آن جلوگیری شود. ب) اذهان کاوشگر طالبان علم، سو الات فراوانی را در زمینه عرف پیش روی آنان قرار داده است که نمونه های آنها از این قبیل است: عرف در اثبات احکام تا چه حد ی از ارزش و اعتبار برخوردار است؟ آیا ارزش اثباتی آن بدان پایه است که بتوان آن را در شمار ادله استنباط احکام به حساب آورد؟ در این نوشتار بر آنیم تا با تبیین مفاهیم کلیدی بحث و کلیات مسئله، به بیان آراء فقهاء متقدم و متاخر درباره عرف و روش استظهار آن پرداخته و به اقتضای وسع علمی خود نقد وبررسی نماییم.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: عرف ، استنباط ، استظهار