مجموعه ساختاری پشته آپشرون تا کمربند چین خورده-رورانده کپه داغ، پراکنده کننده قوی امواج لرزه ای

پدیده پراکندگی و تبدیل امواج حجمی به سطحی که از ناهمگنی های جانبی ساختاری نشات می گیرد، در طی دهه ها دیده و مدل سازی شدهاست. در این مطالعه به منظور تعیین محل های پراکنش موج لرزه ای در پهنه ایرا ن، تبدیل امواج حجمی SH به امواج سطحی لاو مورد بررسیقرار گرفت. به این منظور از لرزه نگاشت های امواج دورلرز ۸۲ ا یستگاه باندپهن شبکه های موقت لرزه نگاری و تعدادی از ایستگاه های دائم شبکه هایملی استفاده شد. پس از پردازش مولفه های عرضی ۲۷۵ زمین لرزه با بزرگای گشتاوری بالاتر از ۵ / ۵ در فاصله رومرکزی ۴۰ تا ۱۰۰ درجه، برروی آنها آنالیز فازهای همدوس انجام شد و در ۵ مورد از آنها امواج لاو پراکنده و تبدیلی از موج SH مشاهده شد. بهترین نتیجه مربوط بهزمین لرزه ۲۳ ژوئن ۲۰۱۴ با بزرگای گشتاوری ۹ / ۷ در اقیانوس آرام است که در آن امواج لاو کم دامنه با پریود حدود ۲۵ ثانیه و سرعت ۷ / ۳کیلومتر بر ثانیه بعد از موج SH که سرعت ظاهری ۲ / ۱۲ کیلومتر بر ثانیه دارد، دیده میشود. پس از تخمین مکان به روش بازگشت به عقب درمسیر پرتو برای هر ۵ زمین لرزه، محل های پراکنش موج لرزه ای به صورت زیر تعیین شدند: ا ولین و نزدیکترین محدوده به ایستگاه های لرزه نگاریدر درون کوهزاد البرز مرکزی و شرقی متمرکز است. محدوده دوم پراکنده کننده ها در امتداد خطواره ی ساختاری کپه داغ-پشته آپشرون- قفقازعلیا گسترش یافته اند. برخی از آنها در دریای خزر و در نزدیکی پشته آپشرون و برخی نیز در امتداد پهنه گسلی راستبر در کشور ترکمنستانقرار دارند. محدوده سوم مکان های پراکنش در فاصله ای دورتر و در غرب کشور قزاقستان در نزدیکی کمربند چین خورده اورال در محل زمین درزدوره ویسین (۳۳۰ میلیون سال قبل) تعیین شده است. در کل نتایج این تحقیق نشان می دهد که ناپیوستگی های تیز مانند چین خوردگی هایبا عرض کم و زون های گسلی مرتبط مهمترین عامل پراکندگی امواج لرزه ای محسوب می شوند.

کلیدواژه ها:

پراکندگی موج ، پراکنده کننده ، آنالیز فازهای همدوس ، تخمین مکان به روش بازگشت به عقب در مسیر پرتو