بررسی روند تغییرات دمای سطحی و اثرات هواویزها و گازها بر اقلیم ایران

این پژوهش به بررسی روند تغییرات دمای سطحی، ضریب خاموشی هواویزها و گازهای گلخانه ای در اقلیم ایران طی سالهای ۲۰۲۳-۲۰۰۷ می پردازدکه در آن از داده های ثبت شده توسط ماهواره و داده های بازیابی مجدد استفاده شده است. روند تغییرات دمای سالانه کشور نشان میدهد که اینپارامتر با نرخ حدود ۰/۰۶ درجه سلسیوس در سال افزایش یافته که با الگوهای گرمایش جهانی همخوانی دارد. بیشترین میانگین دمای سالانه در سال ۲۰۲۱ با مقدار ۱۸/۶ درجه سلسیوس ثبت شده است و در برخی سالها، تغییرات توزیع دما نشان دهنده تغییرات فصلی قابل توجه، با اوج گیری در تابستان و کاهش در زمستان است . تحلیل روند تغییرات هواویزها نیز نشان میدهد که سهم غالب هواویزها در ایران مربوط به ذرات غبار خالصاست که طی دوره مورد بررسی، کاهش در ضریب خاموشی آنها قابل مشاهده است. در مقابل، غبار آلوده و دوده روند افزایشی نشان داده اند که اینتغییرات با رشد صنعتی و فعالیتهای انسانی مرتبط است. همچنین، گاز متان با روند افزایشی مداوم یکی از عوامل اصلی افزایش دما بوده است، درحالی که غلظت کربن مونوکسید و اوزون تغییرات چشمگیری نداشته اند. بخار آب نیز روند نوسانی داشته و به طور مستقیم بر تغییرات حرارتی جوتاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه ها:

دما ، ضریب خاموشی ، متان ، کربن مونوکسید ، بخارآب ، اوزون