پیش در آمدی بر آرایش تنشهای دیرینه در گستره کپه داغ پس از تریاس

کمربند کوهستانی کپه داغ در شمال خاور ایران دربردارنده توالی سنگهای رسوبی چین خورده ژوراسیک تا پلیوسن است که برروی پی سنگ دگرشکل شده ای از سنگهای رسوبی و آذرآواری تریاس و قدیم تر قرار گرفته اند. برای دست یابی به بخشی از تاریخ گذشته زمین ساختی و آرایش تنشهای دگرشکل کننده این کمربند عناصر ساختاری شکننده برداشت شده اند و نمودارهای آماری اشمیت و دو وجهی  راست (right dihedra) مورد ارزیابی قرارگرفته اند. از سطوح ناپیوستگی رسوبی نیز برای سن یابی رویدادها استفاده شده است. نتایج نشان می دهند که حوضه رسوبی کپه داغ در زمان ژوراسیک پیشین تا میانی در یک رژیم زمین ساخت کششی با راستای شمال باختری شروع به شکل گیری کرده است. هرچند آثاری از یک رژیم فشارشی با راستایی مشابه همزمان با فاز کیمرین پسین (ژوراسیک پسین- کرتاسه پیشین) در این گستره دیده شده است ولی به نظر می رسد در زمان پالئوسن، تنشی فشارشی با راستای شمال خاوری و همزمان با فاز لارامید مسبب چین خوردگی لایه های کرتاسه بوده است. این تنش، پس از آن به راستایی شمالی- جنوبی تغییر آرایش و ساختارهای راستالغز کنونی را در زمانی پس از میوسن به وجود آورده است.

کلیدواژه ها:

ایران ، تنش دیرینه ، دگر شکلی قاره ای ، ساختارهای شکننده ، کپه داغ