بررسی عوامل تاثیرگذار بر تقاضای گردشگری حج در کشورهای منتخب

با توجه به قابلیت های کشورهای اسلامی در برخورداری از جاذبه های گردشگری، به ویژه جاذبه های مذهبی و واجب بودن سفر حج در دین مبین اسلام، هدف از مطالعه پیش رو بررسی عوامل اثرگذار بر تقاضای گردشگری حج در کشورهای منتخب با استفاده از مدل داده های ترکیبی و اطلاعات آماری ۲۱ کشور شامل: بنگلادش، مصر، اتیوپی، هند، ایران، اندونزی، اردن، کویت، مالزی، مغرب، نیجریه، پاکستان، فلسطین، فیلیپین، عربستان سعودی، سودان، تونس، ترکیه، امارات، ایالات متحده آمریکا و یمن با توجه به آمار موجود تعداد زایرین در مرکز آمار عربستان بین سال های ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۹ جمع آوری شده است. تخمین پارامترهای مدل رگرسیون داده های ترکیبی با رویکرد حداقل مربعات تعمیم یافته پانلی با نرم افزار Eviews انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که اثر متغیرهای جمعیت کل و نرخ ارز بر تقاضای گردشگری حج تمتع در سطح اطمینان ۹۵% معنی دار مثبت است و متغیر مسافت و نرخ بهره اثر منفی و معنادار بر تقاضای گردشگری حج تمتع دارد. همچنین بین تقاضای گردشگری حج تمتع و متغیرهای درآمد، نرخ تورم، نسبت جنسیتی جمعیت و درصد مسلمانان کشورها رابطه معناداری برقرار نمی باشد؛ بنابراین فرض ارتباط میان این متغیرها با تقاضای گردشگری حج تمتع رد شده است. نتایج بدست آمده پژوهش می تواند سیاست گذاران امر حج را در برنامه ریزی هدفمند و بهتر یاری رساند.

کلیدواژه ها:

حج ، تقاضای گردشگری حج ، رگرسیون داده های ترکیبی