مرور نظام مند ادبیات: مقایسه تطبیقی مطالعات انگیزه های خرید

خرید در مفهوم کلی امری دوپهلو و مبهم است، هم کار، فراغت و تفریح است و هم فعالیتی است که بین زندگی خصوصی و خلوت فرد با ابعاد اجتماعی و در تنش بین عقلانیت و هوس و شکل اجتماعی لذت­بخش با فعالیت ضروری و ملزم در نوسان و تلاطم است. پژوهش حاضر با بررسی نظام­مند ادبیات پژوهش در پی مقایسه تطبیقی مطالعات انگیزه­های خرید، شناسایی خلاهای پژوهشی و ارائه پیشنهادهایی در این حوزه است. به همین منظور در پی پاسخگویی به این سوال است که مقالات علمی موجود داخلی و خارجی در حوزه انگیزه­های خرید از لحاظ مسئله­شناسی، نظریه­شناسی و روش­شناسی چه قوت و ضعف­هایی دارند. روش اجرای این پژوهش مرور نظام­مند مقالات لاتین و فارسی در حوزه مطالعاتی مرتبط با انگیزه­های خرید بوده است و مقالات یافت شده در بازه زمانی ۱۳۸۹- ۱۳۹۸ برای مقالات فارسی و ۲۰۰۱- ۲۰۲۰ برای مقالات لاتین در نظر گرفته شد. با بررسی کلیدواژه­ها در پایگاه­های اطلاعاتی این حوزه و براساس ملاک­های از پیش تعیین شده، مقالات مناسب انتخاب شدند و محتوای مقالات براساس پاسخگویی به پرسش­های پژوهش حاضر به دقت مطالعه و تحلیل شدند. طی بررسی ابعاد مقالات مورد مطالعه می­توان بیان نمود که کم توجهی در مسئله­شناسی، فقدان روش­شناسی­های متنوع، غالب بودن رویکرد اثبات­گرایی و کم توجهی به پارادایم­های تفسیری و رئالیسم انتقادی، فقدان مبانی نظری روشن و کم توجهی به نظریه­های پایه­ای و مرتبط با مفاهیم انگیزه­های خرید لذت­گرایی و مطلوبیت­گرایی بسیار مشهود می­باشد. در انتهای پژوهش براساس نتایج حاصل از مرور نظام­مند ادبیات، مدلی از انگیزه­های خرید ارائه شده است.

کلیدواژه ها:

انگیزه های خرید ، انگیزه های خرید لذت گرایی ، انگیزه های خرید مطلوبیت گرایی ، مرور نظام مند