ژئوشیمی سنگ کل و جایگاه زمین ساختی گدازه های الیگوسن-میوسن لوارآب (شمال زاهدان)

این پژوهش به بررسی‎ ‎ویژگی های‎ ‎سنگ شناسی،‎ ‎ژئوشیمیایی‎ ‎و محیط‎ ‎زمین ساختی‎ ‎زمان‎ ‎تشکیل‎ ‎سنگ های بازالتی منطقه لوارآب به سن الیگوسن- میوسن ‎می­ پردازد. این گدازه ها در جنوب حوضه پیش قوس سفیدابه در پهنه زمین درز سیستان واقع شده اند. ترکیب آن ها بیشتر بازیک و شامل تراکی آندزیت بازالتی، تراکی بازالت، آلکالی بازالت و بازانیت است. این گدازه ها ساخت متراکم و گاه حفره ای دارند و بافت چیره آن ها پورفیری با خمیره میکرولیتی و گاه شیشه ای اسفرولیتی است. فنوکریست ها بیشتر کلینوپیروکسن و الیوین و گاه آنالسیم هستند. این سنگ ها از نوع آلکالن سدیک می باشند و در نمودارهای متمایز کننده محیط های زمین ساختی در جایگاه بازالت ­های درون ورقه واقع می شوند. در گدازه های لوارآب غنی شدگی LREE نسبت به HREE آشکار است و فاقد بی هنجاری منفی Eu هستند. در این سنگ ها بی هنجاری منفی Nb و Ti و بی هنجاری مثبت Pb و Sr، P و U دیده می شود. مقدار #Mg این سنگ ها ۸۳%-۷۳ % و بیانگر اولیه بودن ماگمای والد آن هاست. ویژگی های ژئوشیمیایی و رخنمون این گدازه ها در نزدیکی و به موازات گسل امتدادلغز زاهدان، بیانگر تشکیل آن ها در جایگاه زمین ساختی پس از برخورد و درون ورقه بر اثر ذوب گوشته استنوسفری است و احتمالا گسل های پی سنگی شمالی- جنوبی منطقه نقش مهمی در صعود و فوران ماگمای والد سنگ ها داشته اند.

کلیدواژه ها:

زمین درز سیستان ، الیگوسن- میوسن ، آلکالن ، آنالسیم ، درون ورقه ، گوشته استنوسفری