اثر الگوی بزرگ مقیاس گردش جوی اقیانوسی «انسو» بر تغییرپذیری فصلی اقلیم در ایران: آثار «ال نینو» و«لانینا» بر تغییرپذیری بارشهای بهاری در آذربایجان شرقی

با استفاده از «شاخصهای دمای سطح آب» نقش پدیده جوی اقیانوسی انسو در تغییرپذیری بارشهای بهاری استان آذربایجان شرقی مطالعه شده است. نتایج حاصل از به کارگیری روش تحلیل همبستگی «پیرسون» بیانگر ارتباط معنا دار مثبت بین شاخصهای ۲+۱Nino و۳Nino و بارشهای بهاره ایستگاههای آذربایجان شرقی است. این امر به معنای افزایش میزان بارشهای بهاری به هنگام ال نینو(فاز مثبت یا گرم) و بر عکس آن، یعنی کاهش بارشها در فاز منفی یا لانینا (فاز سرد) است. در بین ایستگاههای مطالعه شده بیشترین میزان همبستگی بارش بهاری با شاخصهای انسو در ایستگاه میانه و مراغه است و کمترین میزان همبستگی در ایستگاه سراب محاسبه شده است. مقادیر ضریب همبستگی محاسبه شده بین بارش و شاخصهای انسو بیانگر نقش عوامل جغرافیایی در میزان تاثیر پذیری از پدیده انسو می باشد؛ به این معنا که در استان آذربایجان شرقی از غرب به شرق و از شمال به جنوب بر میزان همبستگی یا به عبارت دیگر بر میزان تاثیرپذیری بارش از پدیده انسو افزوده می شود که اوج این افزایش در ایستگاه میانه قابل مشاهده است.

کلیدواژه ها:

El Niño-Southern Oscillation (ENSO) Large Scale Atmos - pheric Oceanic Circulation Pattern ، El Niño ، La Niña ، Variability of Spring Precipitation ، East Azerbaijan province ، الگوی بزرگ مقیاس گردش جوی اقیانوسی انسو ، ال نینو ، لانینا ، تغییر پذیری بارش بهاری ، آذربایجان شرقی