شناسایی ویژگیهای سوانح محیطی منطقه شمال غرب ایران ( نمونه مطالعاتی: خطر توفانهای تندری در تبریز )

در این پژوهش با استفاده از داده های مربوط به فراوانی وقوع توفانهای تندری در تبریز به عنوان نمونه ای از اقلیم شمال غرب ایران، خصوصیات زمانی و آماری توفانهای تندری مورد مطالعه قرار داده شده است. در این مطالعه بر حسب مورد از روشهای تعیین همبستگی رتبه ای اسپیرمن، تحلیل روند خطی و پلی نومیال درجه ۶ و نیز روش تحلیل خوشه ای ادغام بر حسب متوسط درون گروهی با معیار فاصله بلوکی برای طبقه بندی ماهانه وقوع توفانهای تندری استفاده شده است. این مطالعه نشان داد که در مقیاس زمانی ماهانه، ماه مه و در بازه فصلی، بهار دارای بیشترین فراوانی وقوع توفانهای تندری هستند. آمار هواشناسی نشان می دهد که به هنگام وقوع توفانهای تندری، پدیده های اقلیمی فرعی خطرناکی مانند تگرگ، رگبارهای سنگین و سیل آسا، بادهای شدید و صاعقه، پدیده غالب اقلیمی تبریز هستند. سوانح اقلیمی یادشده به عنوان بخشی از ماهیت اقلیم تبریز و کل منطقه شمال غرب ایران، هر ساله خسارات فراوان اقتصادی- اجتماعی و زیست محیطی را متوجه مردم به ویژه کشاورزان و دامداران می کنند. توزیع احتمال وقوع توفانهای تندری تبریز، مبین اجتناب ناپذیر بودن وقوع آنها به ویژه در دوره های برگشت کوتاه مدت است و از این رو، توفانهای تندری و پدیده های فرعی ناشی از آن در تبریز یک خطر مخرب دائم محسوب می گردد.

کلیدواژه ها:

Natural climatic hazards ، Thunderstorm blizzards ، Cluster analysis ، Hail ، Lightening ، Tabriz. ، بلایای طبیعی اقلیمی ، توفانهای تندری ، تحلیل خوشه ای ، تگرگ ، صاعقه ، تبریز