گونه شناسی روایات و بازشناخت شخصیت تاریخی حدیثی «ام ایمن»

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 115

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PUBS-10-19_012

تاریخ نمایه سازی: 18 دی 1403

چکیده مقاله:

محدثات، در میان راویان احادیث فریقین حضوری چشمگیر داشته و تامل در روایات آنان،به عنوان بخشی از عناصر مهم و نقش آفرین اجتماعی اسلام،امری مهم به شمار می آید.یکی از زنان موثر صدر اسلام،«ام ایمن» است.وی در دوران کودکی رسول الله(ص) سرپرستی ایشان را برعهده داشته و به همین خاطر به «حاضنه النبی» ملقب گردید.ام ایمن به گواه رسول الله (ص)، امیرمومنان و امام صادق(ص) از اهل بهشت و مورد اعتماد حضرت زهرا(س) بوده و مطابق برخی روایات،در عصر ظهور حضرت ولی عصر(عج) رجعت نموده و حضور خواهد داشت.پژوهش حاضر با هدف شناخت شخصیت تاریخی حدیثی ام ایمن،راویان و روایات ایشان به روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای سامان یافته که به معرفی ام ایمن،بازشناسی شخصیت تاریخی حدیثی وی و گونه شناسی موضوعی روایات ایشان بر اساس ابواب جوامع حدیثی،پرداخته است.همچنین و در همین راستا روایات جمع آوری گردیده از ایشان در هر موضوع، ذیل عناوین اصلی و  فرعی تفکیک شده و به تبیین آنها پرداخته شد.نتایج این پژوهش،نشان می دهد که اولا شخصیت رجالی ایشان،مورد توثیق شیعه و اهل سنت بوده،ثانیا شاگردان و راویان طبقه نخست از ایشان(در منابع شیعه و سنی) نیز از نظر رجالی دارای وثاقت و جلالت هستند و ثالثا پربسامدترین گونه های روایی ایشان به ترتیب عبارت است از: روایات تاریخی،احادیث فضائل اهل بیت(ع)، روایات فقهی و روایات اخلاقی.

نویسندگان

محمدرضا پیرچراغ

عضو هیات علمی گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • فهرست مناب ...
  • قرآن کریم (۱۴۱۸ق)، ترجمه: محمدمهدی فولادوند، تهران: دفتر مطالعات تاریخ ...
  • ابن ابی حاتم رازی، ابی محمد عبدالرحمن (۱۲۷۱ق)، الجرح والتعدیل، ...
  • ابن ابی عاصم (۱۴۱۱ق(، الآحاد والمثانی، بی جا: دار الدرایه ...
  • ابن اثیر، عزالدین ابی الحسن علی بن ابی الکرم (بی ...
  • ابن بابویه، محمد بن علی (۱۳۸۵ش)، علل الشرایع، قم: کتاب ...
  • ______________ (۱۳۶۲ش)، الخصال، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه ...
  • ابن جوزی، ابی الفرج عبدالرحمن بن علی (۱۴۱۲ق)، المنتظم فی ...
  • ابن حجر عسقلانی، شهاب الدین (۱۴۰۴ق)، تهذیب التهذیب، بیروت: دار ...
  • _________________ (۱۴۱۵ق الف)، الاصابه فی تمییز الصحابه، بیروت: دار الکتب ...
  • _________________ (۱۴۱۵ق ب)، تقریب التهذیب، بیروت: دار المکتبه العلمیه ...
  • _________________ (۱۴۱۶ق)، التلخیص الحبیر فی تخریج احادیث الرافعی الکبیر، قرطبه: ...
  • _________________ (۱۴۲۰ق)، المطالب العالیه بزوائد المسانید الثمانیه، الریاض: دار العاصمه ...
  • _________________ (بی تا)، فتح الباری شرح صحیح البخاری، بیروت: دار ...
  • ابن حنبل، احمد (بی تا)، مسند الامام احمد بن حنبل، ...
  • _____________ (۱۴۰۳ق)، فضائل الصحابه، بیروت: موسسه الرساله ...
  • ابن حیون، نعمان بن محمد (۱۴۰۹ق)، شرح الاخبار فی فضائل ...
  • ابن سعد، محمد (بی تا)، الطبقات الکبری، بیروت: دار صادر ...
  • ابن شهرآشوب، محمد بن علی (۱۳۷۹ ق)، مناقب آل ابی ...
  • ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله (۱۴۱۲ق)، الاستیعاب فی معرفه الاصحاب، ...
  • ابن عمیره، احمد بن یحیی بن احمد (۱۹۶۷م)، بغیه الملتمس ...
  • ابن فرضی، عبدالله بن محمد بن یوسف (۱۴۰۸ق)، تاریخ علماء ...
  • ابن قولویه، جعفر بن محمد (۱۳۵۶ش)، کامل الزیارات، نجف اشرف: ...
  • ابن قیم جوزیه، محمد بن ابی بکر (۱۳۹۰ق)، المنار المنیف ...
  • ابن کثیر، ابی الفداء اسماعیل (۱۴۰۸ق)، البدایه والنهایه، بیروت: دار ...
  • _______________ (۱۳۹۵ق)، السیره النبویه، بیروت: دار المعرفه ...
  • ابن ماجه، ابی عبدالله محمد بن یزید (بی تا)، سنن ...
  • ابن مردویه اصفهانی، ابی بکر احمد بن موسی (۱۴۲۲ق)، مناقب ...
  • اتیوبی، محمدآدم (۱۴۲۴ق)، ذخیره العقبی فی شرح المجتبی، دمشق: دار ...
  • اعرجی کاظمی، محسن بن حسن (۱۴۱۵ق)، عده الرجال، قم: اسماعیلیان ...
  • البانی، ناصرالدین (بی تا)، صحیح وضعیف سنن ابن ماجه، بی ...
  • _________ (۱۴۱۲ق)، سلسله الاحادیث الضعیفه والموضوعه واثرها السیئ فی الامه، ...
  • _________ (۱۴۱۵ق)، سلسله الاحادیث الصحیحه، الریاض: مکتبه المعارف ...
  • امین، سید محسن (بی تا)، اعیان الشیعه، بیروت: دار التعارف ...
  • امینی، محمدهادی (۱۴۱۲ق)، اصحاب امیرالمومنین(ع) و الرواه عنه، بیروت: دار ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل (۱۴۰۱ق)، صحیح البخاری، بیروت: دار الفکر ...
  • ______________ (بی تا)، التاریخ الکبیر، بی جا: بی نا ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی (بی تا)، انساب الاشراف، مصر: دار ...
  • بیهقی، احمد بن الحسین (بی تا)، السنن الکبری، بیروت: دار ...
  • ______________ (۱۴۱۰ق)، شعب الایمان، بیروت: دار الکتب العلمیه ...
  • تبریزی، ابوطالب (بی تا)، معجم الثقات وترتیب الطبقات، قم: مهر ...
  • تمیمی بستی، محمد بن حبان (۱۳۹۳ق)، الثقات، حیدرآباد دکن: مجلس ...
  • ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد بن مخلوق (۱۴۱۸ق)، تفسیر الثعالبی، بیروت: ...
  • جرجانی، ابی احمد عبدالله بن عدی (۱۴۰۵ق)، الکامل فی ضعفاء ...
  • حاکم نیشابوری، ابی عبدالله (بی تا)، المستدرک علی الصحیحین، بیروت: ...
  • حسینی جلالی، محمدحسین (۱۴۲۲ق)، فهرس التراث، قم: دلیل ما ...
  • حسینی صدر، علی (۱۴۳۰ق)، الفوائد الرجالیه، قم: دلیل ما ...
  • حلبی، ابوالفرج (بی تا)، السیره الحلبیه، دار الکتب العلمیه ...
  • حلی، رضی الدین علی بن یوسف بن مطهر (۱۴۰۸ق)، العدد ...
  • حلی، حسن بن علی بن داود (۱۳۴۲ش)، الرجال (لابن داود)، ...
  • حموی، یاقوت بن عبدالله (۱۳۹۹ق)، معجم البلدان، بیروت: دار احیاء ...
  • خطیب تبریزی، محمد بن عبدالله (بی تا)، الاکمال فی اسماء ...
  • دیلمی، حسن بن محمد (۱۴۱۲ق)، ارشاد القلوب الی الصواب، قم: ...
  • ذهبی، شمس الدین (۱۳۸۲ق)، میزان الاعتدال فی نقد الرجال، بیروت: ...
  • _______________ (۱۴۰۹ق)، تاریخ الاسلام ووفیات المشاهیر والاعلام، بیروت: دار الکتاب ...
  • _______________ (۱۴۱۳ق الف)، سیر اعلام النبلاء، بیروت: موسسه الرساله ...
  • _______________ (۱۴۱۳ق ب)، الکاشف فی معرفه من له روایه فی ...
  • _______________ (بی تا)، تذکره الحفاظ، دار احیاء التراث العربی ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد (۱۴۲۰ق)، محاضرات الادباء ومحاورات الشعراء ...
  • زرکلی، خیرالدین (بی تا)، الاعلام، بیروت: دار العلم للملایین ...
  • سیوطی، جلال الدین (بی تا)، کفایه الطالب اللبیب فی خصائص ...
  • شافعی مصری، عمر بن علی (۱۴۲۵ق)، البدر المنیر فی تخریج ...
  • شوکانی، محمد بن علی (۱۹۷۳م)، نیل الاوطار من احادیث سید ...
  • شهید اول، محمد بن مکی (۱۴۱۸ق)، ذکری الشیعه فی احکام ...
  • شیرازی نجفی، محمدطاهر (۱۴۱۸ق)، الاربعین فی امامه الائمه الطاهرین، قم: ...
  • صالحی شامی، محمد بن یوسف (۱۴۱۴ق)، سبل الهدی والرشاد، بیروت: ...
  • صلابی، علی محمد (۱۴۲۵ق)، امیرالمومنین الحسن بن علی شخصیته وعصره، ...
  • صفدی، صلاح الدین خلیل بن ایبک (۱۴۲۰ق)، الوافی بالوفیات، بیروت: ...
  • طبرانی، ابی القاسم سلیمان بن احمد (بی تا)، المعجم الکبیر، ...
  • طبری آملی، محمد بن جریر (۱۴۱۳ق)، دلائل الامامه، قم: بعثت ...
  • طبرسی، احمد بن علی بن ابی طالب (۱۳۸۶ق)، الاحتجاج علی ...
  • طریحی، فخرالدین (بی تا)، المنتخب، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات ...
  • طوسی، محمد بن حسن، (۱۳۷۳ش)، رجال الطوسی، قم، جماعه المدرسین ...
  • عاملی، محمد بن جمال الدین (۱۴۱۸ق)، ذکری الشیعه فی احکام ...
  • عباسی زنجانی، موسی (۱۴۳۹ق)، الجامع فی الرجال، قم: موسسه ولی ...
  • عجلی، ابوالحسن احمد بن عبدالله (۱۴۰۵ق)، معرفه الثقات، المدینه المنوره: ...
  • غزالی، ابوحامد (۱۴۱۷ق)، الوسیط فی المذهب، قاهره: دار السلام ...
  • قمی، علی بن ابراهیم (۱۴۰۴ق)، تفسیر القمی، قم: دار الکتاب ...
  • کاظمی، عبدالنبی (۱۴۲۵ق)، تکمله الرجال، قم: انوار الهدی ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق (۱۴۰۷ق)، الکافی، تهران: دار ...
  • کوفی، محمد بن سلیمان (۱۴۱۲ق)، مناقب الامام امیرالمومنین، قم: مجمع ...
  • مازندرانی حائری، محمد بن اسماعیل (۱۴۱۶ق)، منتهی المقال فی احوال ...
  • مامقانی، عبدالله (بی تا)، تنقیح المقال فی علم الرجال (رحلی)، ...
  • متقی هندی، علاءالدین (۱۴۰۹ق)، کنز العمال فی سنن الاقوال والافعال، ...
  • مدنی، علیخان بن احمد (۱۳۹۷ق)، الدرجات الرفیعه فی طبقات الشیعه، ...
  • مروزی، اسحاق بن ابراهیم (۱۴۱۲ق)، مسند اسحاق ابن راهویه، المدینه ...
  • مزی، جمال الدین یوسف (۱۴۱۳ق)، تهذیب الکمال فی اسماء الرجال، ...
  • مظاهری، حسین (۱۴۲۸ق)، الثقات الاخیار من رواه الاخبار، قم، موسسه ...
  • مفید، محمد بن محمد (۱۴۱۳ق)، الاختصاص، قم: الموتمر العالمی لالفیه ...
  • مناوی، محمد عبدالرووف (۱۴۱۵ق)، فیض القدیر؛ شرح الجامع الصغیر من ...
  • نجفی، هادی (۱۴۲۳ق)، موسوعه احادیث اهل البیت((ع))، بیروت: دار احیاء ...
  • نمازی شاهرودی، علی (۱۴۱۴ق)، مستدرکات علم رجال الحدیث، تهران: فرزند ...
  • نوری طبرسی، حسین بن محمدتقی (۱۴۲۹ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط ...
  • نووی، محیی الدین بن شرف (بی تا)، المجموع، بیروت: دار ...
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج (بی تا)، صحیح مسلم، بیروت: دار ...
  • هروی القاری، علی بن (سلطان) محمد (۱۴۲۲ق)، مرقاه المفاتیح؛ شرح ...
  • ______________ (بی تا)، الاسرار المرفوعه فی الاخبار الموضوعه المعروف بالموضوعات ...
  • هلالی، سلیم بن قیس (۱۴۰۵ق)، کتاب سلیم بن قیس الهلالی، ...
  • هیتمی سعدی انصاری، ابوالعباس احمد بن محمد بن علی ابن ...
  • هیثمی، نورالدین علی بن ابی بکر (۱۴۰۸ق)، مجمع الزوائد ومنبع ...
  • نمایش کامل مراجع