شناسایی و اولویت بندی سیاست ها و رویکردهای موثر در کنترل و ساماندهی پدیده زباله گردی (نمونه موردی، کلان شهر مشهد)

یافته ­های تجربی نشانگر آن است که زباله ­گردی یکی از خطرناک ترین و غیرانسانی ترین فعالیت ها محسوب می­شود. به همین منظور، راهکارهای متعددی در این زمینه مطرح و بعضا به کارگرفته شده  ­است. ولی به دلیل این که ارزیابی دقیقی در این زمینه انجام نشده، هنوز هم در مناطق و شهرهای مختلف، انواعی از این روش­ها، به شیوه آزمون و خطا مورد استفاده قرار می­گیرد. تحقیق حاضر به روش توصیفی و تحلیلی تلاش می­کند این سیاست­ها و رویکردها را اولویت­ بندی نماید. بنابراین، ابتدا روندهای کنونی شناسایی شده و با استفاده از نقطه نظرات کارشناسان، اولویت و جایگاه آنها در بین سایرین مشخص گردیده است. داده ­های اصلی از نمونه­ای به حجم ۳۰ نفر از خبرگان این حوزه، گردآوری و مطابق نظر همین افراد، وزن­دهی و امتیازدهی شد. داده ­های مورد نیاز با پرسشنامه محقق ساخته به دست ­آمده است. پرسشنامه مورد استفاده، به لحاظ روایی توسط صاحب­نظران همین حوزه و پایایی آن بر اساس مدل آلفای کرونباخ (۸۳/۰) تعیین اعتبار شد. همچنین داده­ های گردآمده با استفاده از مدل سوارا تحلیل گردید. نتایج نشان داد که در میان سیاست­های تدابیر اجتماعی، اقدامات انتظامی، برنامه­ های وضعی و رویکردهای کنترلی-حذفی، مورد اخیر جایگاه بالاتری را به خود اختصاص می­دهد. وضعیت راهبردهای مطرح در هر یک از این سیاست­ها نیز نشان داد که توجه به طرف تقاضا بیش از رویکردهای عرضه ­نگر، در کنترل و ساماندهی زباله­ گردی اثربخش است.

کلیدواژه ها:

garbage collection ، policies ، strategies ، demand-oriented approaches ، Mashhad ، زباله گردی ، سیاست ها ، راهبردها ، رویکردهای تقاضا محور ، مشهد.